ورم که در اصطلاح پزشکی به آن ادم گفته می شود تورمي است كه در صورت تجمع حجم زیادی از مايعات در اندام هاي بدن به ویژه پاها اتفاق مي افتد. ادم معمولاً به آهستگی شروع می شود. ورم پا یک مشکل شایع است، اما در عین حال می تواند نشانه مهمی از سایر مشکلات در سلامتی باشد.
علت ورم پا طیف وسیعی از موارد از جمله نارسایی کلیوی، مشکلات قلبی، بیماری های زمینه ای و سایر موارد متنوع را شامل می شود. ادم معمولاً در پاها مشاهده می شود اما می تواند در سایر قسمت های بدن مانند ریه، قلب، صورت یا شکم نیز مشاهده شود.
علت ورم پا اغلب تجمع مایعات در این ناحیه است اما می تواند دلایل دیگر نیز داشته باشد و نشانه ای از مشکلات و بیماری های جدی تر باشد. از آنجایی که پا اندامی است که به صورت مداوم مورد استفاده قرار می گیرد و وزن بدن را حکل می کند و همچنین با توجه به این که درد و عوارض ناشی از ورم پا می تواند بسیار آزار دهنده باشد، بسیار حائز اهمیت است که در صورت مشاهده هر گونه علائم اولیه حتما به پزشک مراجعه کرده و شرایط و علائم خود را شرح دهید تا تشخیص سریع داده شود و روند درمان شما با توجه با علت ورم پا، آغاز شود.
برای مشاوره رایگان آنلاین با متخصص در اینستاگرام با ما همراه باشید. 
تماس جهت مشاوره رايگان و اخذ نوبت تلفنی علت ورم پا چیست؟
بیشتر اوقات در پوست به خصوص در دست ها و پاها رخ می دهد. با این حال، می تواند بر روی سایر اندام ها و اعضای بدن نیز تأثیر بگذارد. این بیماری در بین بزرگسالان شایع است، اما افراد در هر سنینی می توانند آن را تجربه کنند.
به دلایل مختلفی ممکن است فرد دچار ورم پا شود. برخی از دلایل، مانند آسیب جزئی، آشکار است و درمان آن ها به آسانی صورت می گیرد. با این حال ورم پا، ممکن است نشانه هایی از یک بیماری جدی زمینه ای باشد که نیاز به مراقبت سریع پزشکی دارد. برخی از این علت ها عبارتند از:
- ایستادن یا نشستن طولانی مدت: وقتی به مدت طولاین به صورت نشسته یا ایستاده قرار می گیرید، به علت عدم تحرک برای مدت طولانی گردش خون به صورت مناسبی انجام نمی شود و خون از پاها به طور موثری به سمت قلب باز نمی گردد. در این وضعیت رگ های نواحی پایینی بدن به ویژه پاها که باید خون را خلاف جهت جاذبه زمین به سمت قلب بازگرداند، نمی توانند به صورت موثری این کار را انجام دهند. در این حالت تجمع مایعات در پا، منجر به ایجاد ورم می شود.
- خوردن بیش از حد غذای شور: وقتی مقدار زیادی نمک به همراه غذا وارد بدن و خون شما می شود، نمک اضافه فشار اسمزی خون را افزایش داده و برای جبران این حالت باید مقدار زیادی آب بنوشید و همچنین بازجذب آب از کله ها و روده شما افزایش می یابد. این آب از رگ های شما به بافت وارد شده و ورم یا ادم را ایجاد می کند.
اضافه وزن: وزن اضافه بدن با فشار بیش از حدی که به پاها و رگ های آن وارد می کند می تواند منجر به ورم پا شود.
باردار بودن: داشتن مقداری تورم در بارداری به ویژه در پاها طبیعی است. تورمي كه به تدريج بروز مي كند معمولاً براي مادر يا كودك مضر نيست اما مي تواند آزار دهنده باشد. اما افزایش ناگهانی تورم می تواند نشانه ای از وضعیتی مانند پره اکلامپسی باشد که باید در اسرع وقت توسط پزشک متخصص زنان کنترل شود. جنین در رحم مادر در حال تکوین و رشد ممکن است به رگ های پای مادر فشار وارد کند که احتمال ورم پا را در مادر باردار افزایش می دهد. همچنین برخی از مادران باردار مبتلا به فشار خون حاملگی می شوند. این فشار خون بالا باعث تجمع مایعات در پا و ایجاد ورم می شود.
مصرف برخی از داروها: برخی دارو ها مانند برخی از داروهای فشار خون، قرص های ضد بارداری، داروهای ضد افسردگی یا استروئیدها نیز عوارضی مانند ورم پا را منجر می شوند.
آسیب: ضربات یا آسیب هایی مانند کشیدگی یا پیچ خوردگی و یا پارگی رگ ها و بافت ها با احتمال تجمع خون و مایعات در بافت ها، می توانند ورم پا را در پی داشته باشند.
نارسایی های کلیوی: نارسایی های کلیه یکی از علل ورم پا هستند. اگر کلیه به علت هر گونه اختلال در عملکرد نتواند مواد زائد یا اضافی را به طور موثری دفع کند، این امر می تواند منجر به بروز اختلالات متعدد از جمله جمع شدن مایعات بدن در بافت ها و ورم پا شود.
نارسایی قلبی: اگر قلب به دلیل اختلالی که در عملکرد خود دارد نتواند گردش خون موثری را در بدن برقرار کند، طیف وسیعی از اختلالات فیزیولوژیک از جمله ورم پا را می تواند در پی داشته باشد. به دلیل طیف گسترده از مشکلات که در صورت نارسایی قلبی می تواند ایجاد شود، در صورت مشاهده هر گونه علائم حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
بیماری های زمینه ای: در برخی موارد علت ورم پا سایر بیماری های زمینه است که فرد به آن مبتلا است. از جمله این بیماری ها می توان به بیماری های کبدی، وجود لخته خون در رگ ها، وجودعفونت، دیابت، واریس و سایر بیماری های زمینه ای اشاره کرد.
ورم پا چه علائمی دارد؟
ورم پا ممکن است فقط در یک پا یا هر دو پا مشاهده شود و گاهی هیچ دلیل واضح و قابل مشاهده ای مانند آسیب دیدگی وجود ندارد. گاهی اوقات تورم شدید و دردناک است و ناحیه متورم قرمز و گرم شده و یا در اثر لمس احساس درد بیشتر می شود. علائم ورم به علت اصلی بروز آن، ، نوع ادم و محل آن بستگی دارد، اما به طور کلی تورم و درد از علائم شایع هستند. فرد مبتلا به ادم ممکن است متوجه موارد زیر شود:
پوستی متورم، کشیده و براق که ناشی افرایش حجم اندام ها و کشیده شدن پوست آن ناحیه است.
از دست رفتن خاصیت ارتجاعی پوست: در افراد مبتلا پوست پس از چند ثانیه فشار دادن، گودی خود را حفظ می کند و سریع به حالت قبل برنمی گردد.
درد مفاصل: در برخی افرارد ورم پا بر مفاصل آن ناحیه نیز اثر می گذارد و باعث دردناک شدن آن ها می شود.
فشار خون بالا: از آنجایی که در اغلب موارد فشار خود ناشی از افزایش حجم مایعات بدن است. این حجم اضافه از مایعات می تواند منجر به بالا رفتن فشار خون شود.
سر درد نیز از دیگر علائم ناشی از ورم پا است که برخی از افراد آن را تجربه می کنند.
علائم دیگری مانند افزایش وزن، درد شکم، تغییر در فعالیت روده ها و دفع مدفوع، تهوع و استفراغ، گیجی و رخوت و همچنین ناهنجاری های بینایی در بین علائم ناشی از ورم پا گزارش شده اند.
چگونه می توانید ورم پا را کاهش داد؟
در برخی موارد تورم خفیف در پاها به خودی خود برطرف می شود، اما مواردی وجود دارد که می توانید با انجام دادن آن ها به کاهش ورم پاهای خود کمک کنید. برخی از تکنیک های تغییر سبک زندگی و مراقبت از خود می توانند به جلوگیری از ادم یا کاهش احتمال ورم پا کمک کنند. این موارد عبارت اند از:
در حالت دراز کش و به کمک بالش ناحیه متورم کمی بالاتر ببرید. این کار به کردن خون شما کمک می کند و همچنین منجر می شود خون راحت تر از ناحیه پا به سمت قلب بازگردد و در نتیجه ورم پا کاهش یابد.
- ورزش سبک و پیاده روی: ورزش کردن و پیاده روی منظم علاوه بر مزایای متعددی که دارد با بهبود جریان خون، به کاهش ورم پا کمک قابل توجهی می کند.
- کفش های راحت و استاندارد: حتما از کفش های مناسب و استاندارد استفاده کنید. پاهای شما باید در کفش کاملا احساس راحتی کند و به هیچ عنوان تحت فشار نباشد. کفش های طبی با پاشنه کم و کفی نرم بپوشید تا از ابتلا به ورم پا جلوگیری شود.
- از نشستن یا ایستادن طولانی مدت پرهیز کنید. همان طور که اشاره شد این امر با ایجاد اختلال در گردش خون می تواند منجر به ادم شود. اگر به دلیل شغل خود یا هر گونه فعالیت روزمره دیگر باید برای مدت زمان طولانی بایستید یا بنشینید، حتما در فواصل زمانی منظم موقعیت خود را تغییر دهید، پاهای خود را تکان دهید و آهسته راه بروید. فعالیت هایی از این قبیل به بهبود گردش خون و کاهش احتمال ورم پا کمک می کند.
- پوشیدن لباس های راحت و مناسب: لباس ، جوراب،شلوار یا کفش خیلی تنگ با تحت فشار قرار دادن بافت ها و رگ های شما از گردش خون موثر در این اندام ها جلوگیری می کند. برای کاهش احتمال ابتلا به این ادم در ناحیه پا از لباس های راحت در طول روز استفاده کنید.
- تغییر رژیم غذایی و کاهش مصرف نمک: غذاهای شور و پر نمک با بالا بردن فشار خون، ایجاد احساس تشنگی و در پی آن نوشیدن آب زیاد و همچنین وادار کردن بدن به بازجذب آب بیشتر، احتمال تجمع مایعات در بافت ها و ابتلا به ادم را افزایش می دهند در نتیجه با تغییر سبک زندگی و ممانعت از مصرف غذاهای شور می توان ریسک ابتلا به ورم پا را کاهش داد.
- کاهش وزن: افرادی که دارای اضافه وزن هستند بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به ورم پا هستند زیرا پاهای آن ها در طول روز فشار بیش از حد مجاز را محتمل می شود. این افراد در صورت کاهش وزن و رسیدن به وزن استاندارد متناسب خود، خطر ابتلا به ورم پا را کاهش می دهند.
- اجتناب از گرمای شدید مانند حمام گرم، دوش، و سونا. اگر به طور طولانی مدت در حمام یا سونای آب گرم باشید به دلیل افزایش شدید گردش خون و باز شدن رگ ها، احتمال عبور مایعات از رگ و تجمع آن ها در بافت ها و در نتیجه ابتلا به ورم پا افزایش می یابد.
- بالا بردن پاها: در صورت امکان برای بهبود گردش خون به پشت دراز بکشید و پاهای خود را تا کمی بالاتر از سطح قلب خود بالا ببرید. این کار به بازگشت موثر تر خون از اندام ها به سمت قلب کمک شایان توجهی می کند.
درمان های پزشکی ورم پا
درمان تورم یا ادم که به خودی خود از بین نرود، به علت آن بستگی دارد. از جایی که علل مختلفی را می توان برای ورم پا بر شمرد، درمان های مختلفی نیز برای بهبود آن وجود دارد. این درمان ها ممکن است شامل تغییر در سبک زندگی مانند کاهش وزن یا رژیم کم نمک باشد که به آن ها اشاره شد. از جمله سایر درمان های موجود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
انواع مچ بند: بنا به تشخیص پزشک می توان از انواع مچ بند برای درمان و جلوگیری از پیشروی ورم پا استفاده کرد. این مچ بند ها با تنوع های گسترده در داروخانه وجود دارند. مچ بند و یا جوراب های متراکم کننده به خصوص برای پا، می توانند تا زانو یا حتی ران بالا بیایند و مانع از تجمع مایعات اضافه شوند.
داروهای ادرار آور نوعی دارو هستند که با افزایش میزان تولید ادرار توسط کلیه ها به خلاص شدن از مایعات اضافی بدن کمک می کنند. انواع مختلف این دارو ها با مکانیسم های گوناگون کار می کنند و دفع ادرار را فزایش می دهند.
پوشیدن جوراب های چوراب های مخصوص که در صورت نیاز توسط پزشک کتخصص برای شما تجویز می شود می تواند به تسریع روند درمان کمک کند. این جوراب ها به بهبود گردش خون کمک می کنند.
ماساژ از جمله مواردی است که به شما کمک می کند عوارض ناشی از ورم پا را کاشه دهید و حس بهتری داشته باشید. توجه داشته باشید.
فیزیوتراپی یکی از روش هایی است که ممکن است پزشک شما طی معاینه، آن را برای روند بهبود شما مفید و موثر تشخیص دهد. فیزیوتراپیست ممکن است با انجام دادن و آموزش حرکات خاص که به جریان خون شما در جهت قلب کمک می کند، منجر به از بین بردن مایعات تجمع یافته در پا و کاهش ورم پا شود.
سخن پایانی
همان گونه که اشاره شد علت ورم پا علل طیف وسیع و متنوعی از موارد را شامل می شود. همچنین در برخی موارد ورم پا خود نشانه ای از وجود بیماری جدی تر و مهم تر است که بدون فوت وقت باید توسط پزشک متخصص تشخیص داده شود و تحت درمان قرار بگیرد. هر گونه کوتاهی در درمان ورم پا می تواند منجر به شدید تر شدن علائم و سخت تر شدن روند درمان شود. در نتیجه با بروز علائم اولیه حتما پزشک متخصص را در جریان بگذارید و پیگیری روند درمان را جدی بگیرید.
برای اطمینان از تشخیص صحیح نیز می‌توانید به کلینیک تخصصی ما مراجعه کرده و تحت نظر متخصصانی حاذق معاینه و درمان شوید. برای گرفتن نوبت از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.
شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.برای اطمینان از تشخیص صحیح نیز می‌توانید به کلینیک تخصصی ما مراجعه کرده و تحت نظر متخصصانی حاذق معاینه و درمان شوید. برای گرفتن نوبت از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با مااستفاده کنید.
