زانو مفصل پیچیدهای است که از قسمتهای متحرک زیادی تشکیل شده و به دلیل نقش خود در انواع فعالیتهای روزمره در معرض آسیبهای مختلفی قرار میگیرد که هرکدام میتوانند علت زانو درد ناگهانی باشند. برخی از این علت درد زانو نگران کننده نیستند و تحت نظر متخصص برطرف خواهند شد و برخی میتوانند مشخصه بیماری جدیتری مانند آرتروز باشند که باید تحت درمان تخصصیتر قرار بگیرند. اگر میخواهید علت زانو درد ناگهانی و نحوه رفتار با آن را بدانید، در ادامه با ما همراه شوید.
آنچه در این مقاله می خوانید :
- علت زانو درد ناگهانی در زنان چیست؟
- روشهای درمان زانو درد ناگهانی چگونه است؟
- تشخیص علت زانو درد ناگهانی چگونه انجام میشود؟
- نکات مهم برای کاهش علائم درد ناگهانی زانو
- چند نکته جهت داشتن زانوی سالم
- علت زانو درد ناگهانی در کودکان چیست؟
- علائم زانو درد در کودکان چه مواردی هستند؟
- ویتامین برای زانو درد
سخن آخر
علت زانو درد ناگهانی در زنان چیست؟
اگر بخواهیم بهطور دقیق علت زانو درد ناگهانی در زنان و مردان را بررسی کنیم باید بگوییم با افزایش سن، استرس ناشی از حرکات و فعالیتهای روزمره میتواند برای ایجاد علائم مختلف در زانوهای ما مانند درد و خستگی کافی باشد.
اگر در طول یا بعد از انجام فعالیتهای روزمره خود دچار درد ناگهانی در زانو میشوید دانستن اینکه در آن زمان بلافاصله باید چه بکنید کمی دشوار است.
حتی برخی از دلایل زانو درد ناگهانی اورژانسهای پزشکی هستند که نیاز به توجه سریع یک متخصص پزشکی برای جلوگیری از آسیب بیشتر دارند.
زانودردی که بهطور ناگهانی و غافل کننده ایجاد میشود ممکن است این تفکر را ایجاد کند که نمیتواند به یک آسیب مرتبط باشد؛ اما زانو یک قسمت بسیار پیچیده در سیستم اسکلتی و عضلانی بدن است و از بخشهای زیادی تشکیل شده است که هرکدام ممکن است دچار کشیدگی، پارگی، آسیب، شکستگی، ترک خوردن و … شوند.
بنابراین بهطورکلی برای آسیب دیدن قسمتهای مختلف از زانو لزوماً نیازی به ضربههای آسیبزا یا زمین خوردن سخت نیست و به همین دلیل عوامل مختلفی میتوانند علت زانو درد ناگهانی باشند. مهمترین این دلایل عبارتند از:
شکستگی قسمتهای مختلف استخوانهای مربوط به زانو
شکستگی که معمولاً بهصورت ناگهانی و در اثر یک حرکت ناخواسته مانند سقوط یا حرکات نادرست در ورزشها رخ میدهد میتواند دلیل زانو درد ناگهانی در مردان و زنان یا کودکان باشد. شکستگی پلاتوی تیبیا استخوان ساق پا و کاسه زانو را درگیر میکند. این نوع شکستگی باعث علائم زیر میشود:
ورم
درد وحشتناک
ناتوانی در حرکت مفصل
شکستگیهای دیستال فمور نیز که قسمت تحتانی ران و کاسه زانو را درگیر میکند دارای علائم مشابهی خواهد بود. شکستگی کاسه زانو نیز ممکن است در برخی از حوادث رخ دهد و باعث درد و تورم شدید و ناگهانی شود. شکستگیهایی که این استخوانها را درگیر میکنند میتوانند در اثر آسیبهای تروماتیک یا افتادن ساده بخصوص در افراد مبتلا به پوکی استخوان رخ دهند.
تاندونیت
تاندونها وظیفه دارند مفاصل شما را به استخوانهای شما متصل کنند. انجام حرکات تکراری (مانند راه رفتن یا دویدن) میتواند منجر به التهاب و تورم تاندونهای قسمتهای مختلف و درگیر شما در پاها و زانوها شود. این وضعیت بهعنوان تاندونیت نیز شناخته میشود.
تاندونیت زانو آسیب نسبتاً شایعی است که تاندونیت کشکک (زانوی پرشی) و تاندونیت چهار سر ران، از زیرگروههای خاص این بیماری محسوب میشوند. سفتی، تورم و درد مبهم از علائم تاندونیت در زانو هستند. همچنین ممکن است نتوانید مفصل آسیبدیده را تا زمانی که به آن استراحت ندهید، حرکت دهید.
زانوی دونده
زانوی دونده میتواند علت درد ناگهانی زانو در زنان باشد و به درد زانویی گفته میشود که از پشت یا اطراف کاسه زانوی شما شروع میشود. این وضعیت در بزرگسالان فعال چه مرد و چه زن شایع است؛ اما در زنان ممکن است بیشتر رخ دهد و به همین دلیل متخصصان به ورزشکاران حرفهای، مصرف برخی از مکملها مانند انواع ویتامین برای زانو درد را توصیه میکنند.
علائم این آسیب شامل احساس ضربان شدید پشت کاسه زانو، بهخصوص در جایی که زانوی شما به استخوان ران یا استخوان ران میرسد، میباشد. زانوی دونده همچنین میتواند باعث شود که زانوی شما ورم کرده و یا ساییده شود.
پاره شدن رباطهای زانو
رباطهایی که معمولاً در زانوی شما آسیب میبینند و نوعی بافت نرم محسوب میشوند، رباط متقاطع قدامی (ACL) و رباط جانبی داخلی (MCL) هستند. رباطهای PCL، LCL و MPFL که در زانوی شما قرار دارند نیز ممکن است دچار پارگی شوند. این رباطها استخوانهای بالا و پایین کاسه زانو را بهدرستی به هم متصل میکنند.
پارگی هرکدام از این رباطها بهخصوص در ورزشکاران امری معمول است. معمولاً افرادی که ورزشهایی مانند تنیس، فوتبال، بسکتبال، هندبال و … را انجام میدهند ممکن است بیشتر دچار پارگی رباط زانو شوند که میتواند علت زانو درد ناگهانی در کودکان و بزرگسالان باشد.
اغلب، در هنگام پارگی هرکدام از این رباطها صدای ترکیدن را میشنوید و به دنبال آن تورم را تجربه خواهید کرد. درد شدید زانو بهصورت ناگهانی نیز معمولاً به دنبال آن احساس میشود و ممکن است علائم بهقدری شدید باشند که نتوانید مفصل را بدون کمک بریس یا زانوبند طبی حرکت دهید.
آرتروز
علت درد شدید و ناگهانی زانو ممکن است نشانی از شروع بیماری مفصلی آرتروز (OA) باشد که خود شایعترین نوع آرتریت است. معمولاً افراد سالمند، ورزشکاران و افرادی که در مشاغلی خاص مانند ساختمانسازی فعالیت میکنند و اغلب حرکات تکراری زیادی را انجام میدهند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
درد، حساسیت و قرمزی بافت زانو از علائمی هستند که نشان میدهند OA در حال پیشروی است. البته ما به دلیل اهمیت این بیماری آن را در اینجا بیان کردیم و لازم به ذکر است در بیشتر موارد آرتروز، درد زانو بهطور ناگهانی ظاهر نمیشود.
بهاحتمالزیاد، درد بهصورت تدریجی افزایش مییابد، بخصوص اگر بهموقع به یک متخصص ارتوپد خوب جهت تشخیص و کنترل این بیماری مراجعه نکنید؛ زیرا آرتروز یک بیماری پیشرونده است و بیتوجهی به درمان آن میتواند روند پیشروی را تسریع کند.
درحالیکه استئوآرتریت میتواند تنها یک زانو را تحت تأثیر قرار دهد، ممکن است هر دو زانو را دچار اختلال کند.
بورسیت
بورسها کیسههای حاوی مایع در بین مفاصل شما هستند. این کیسهها وظیفه دارند از مفصل زانو محافظت کنند و میتوانند در اطراف زانو ملتهب شده و باعث بورسیت شوند. خم کردن مکرر زانوها یا خونریزی در بورس میتواند علت زانو درد ناگهانی در زنان و مردان باشد. درد حاد و تورم در یک یا هر دو زانو مهمترین علائم بورسیت است.
منیسک آسیبدیده
منیسکها تکههایی از بافتهای غضروفی در زانوی شما هستند. پارگی یا آسیب به منیسک یک آسیب شایع است که درنتیجه چرخاندن اجباری و ناگهانی زانوی شما ایجاد میشود. اگر منیسک شما آسیب ببیند، ممکن است صدای ترکیدن و به دنبال آن یک درد شدید ناگهانی و همچنین تورم را تجربه کنید. ممکن است احساس کنید زانوی آسیبدیده در جای خود قفل شده است. این عارضه در هر زمان فقط یک زانو را تحت تأثیر قرار میدهد و بعید است در هر دو زانو بهطور همزمان ایجاد شود.
نقرس
تجمع مادهای به نام اسید اوریک در بدن که معمولاً به دلیل رژیم غذایی و سبک زندگی نادرست در سنین متوسط تا بالا ایجاد میشود، باعث نقرس خواهد شد. در این شرایط اسید اوریک تمایل دارد در پاهای شما جمع شود و علت زانو درد ناگهانی گاهی حملات نقرس است که میتواند هر دو زانو را نیز تحت تأثیر قرار دهد. نقرس بهخصوص برای زنان یائسه و مردان میانسال شایعتر است.
این وضعیت باعث درد شدید و تورم زیاد در زانو میشود. نقرس بهصورت جهشی و حمله بروز میکند و هر بار علائم آن چند روز طول میکشد تا با مراقبتهای لازم تحت نظر متخصص بهبود پیدا کند. اگر قبلاً هرگز زانو درد نداشتهاید و بهطور ناگهانی دچار زانو درد شدهاید، یکی از دلایل میتواند نقرس باشد.
آرتریت عفونی
آرتریت عفونی شکل حادتری از آرتریت است که به دلیل مایع عفونی اطراف مفصل شما ایجاد میشود. اگر این عفونت بهموقع تشخیص داده نشده و درمان نشود، میتواند منجر به سپتیک شود. آرتریت سپتیک یک اورژانس پزشکی و تهدیدکننده زندگی است که نیاز به جراحی اورژانسی دارد.
این وضعیت میتواند علت زانو درد ناگهانی در زنان و مردان و تنها در یک زانو باشد. داشتن سابقه آرتریت، نقرس یا ضعیف بودن سیستم ایمنی میتواند احتمال ابتلا به آرتریت عفونی را افزایش دهد.
روشهای درمان زانو درد ناگهانی چگونه است؟
درمان زانو درد ناگهانی به علت زانو درد ناگهانی در زنان و مردان یا کودکان بستگی دارد. بسیار مهم است که برای تشخیص صحیح این آسیبها به یک متخصص ارتوپد مجرب و یک مرکز تخصصی ارتوپدی مجهز و معتبر مانند مرکز ما مراجعه نمایید. اگر بخواهیم بهطور دقیقتر درمانهای مربوط به هرکدام از انواع علت زانو درد ناگهانی را برایتان بیان کنیم، عبارتاند از:
درمان شکستگی استخوان
شکستگی استخوان در زانوی شما باید توسط یک متخصص ارتوپدی ارزیابی شود. ممکن است برای تثبیت زانو در حین بهبود استخوانها به گچ گیری یا بستن آتل نیاز داشته باشید. در مورد شکستگیهای شدیدتر، احتمال نیاز به جراحی نیز وجود دارد که بعد از تثبیت استخوانهای شکسته شده با جراحی استفاده از آتل یا گچ و در مراحل بعدیِ درمان، فیزیوتراپی انجام میشود.
درمان تاندونیت، زانوی دونده، نقرس و بورسیت
این آسیبها همگی میتوانند منجر به تورم، قرمزی، التهاب و دردهای مبهم همراه با احساس سوزش شوند که در شرایط خفیف تا متوسط معمولاً با استراحت دادن به مفصل بهبودی حاصل میشود. برای کنترل تورم در خانه میتوانید از کمپرس سرد چند بار در روز و هر بار به مدت 20 دقیقه استفاده کنید. همچنین میتوانید زانوی آسیبدیده خود را بالا ببرید تا با بهبود جریان خون درد و تورم کمتر شود.
متخصص ارتوپد شما ممکن است در این شرایط داروهای NSAID مانند ایبوپروفن را برای کاهش درد و تورم توصیه یا تجویز کند. تغییرات سبک زندگی، مانند پوشیدن زانوبندهای محافظ طبی و شرکت در جلسات فیزیوتراپی نیز میتواند به شما در مدیریت درد و تجربه علائم کمتر، کمک کند.
ممکن است لازم باشد تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید و از برخی انواع ویتامین برای زانو درد مانند ویتامین سی، ویتامین E، ویتامین k و مواد معدنی مناسب بهصورت مکمل طبق تجویز پزشک استفاده نمایید.
درمان برای پارگی رباط، غضروف و یا مفاصل
پارگی رباط، غضروف و مفصل از آسیبهای شدیدی هستند که باید توسط پزشک معالجه شوند. پس از تشخیص با تصویربرداری و ارزیابی بالینی، پزشک به شما اطلاع خواهد داد که آیا درمان شما شامل فیزیوتراپی و داروهای ضدالتهابی است یا اینکه برای ترمیم آسیب باید تحت عمل جراحی قرار بگیرید.
بهبودی پسازاین نوع جراحی زانو ممکن است مدتی طول بکشد؛ مثلاً ممکن است از 6 ماه تا یک سال طول بکشد تا فعالیتهای عادی خود را از سر بگیرید.
درمان برای آرتروز
OA یا آرتروز یک بیماری مزمن است؛ بنابراین نمیتوان درمان قطعی برای آن انجام داد، اما میتوانید علائم آن را با اقدامات مناسب و اصلاح سبک زندگی مدیریت کنید. همچنین میتوانید با مراقبت، سرعت پیشروی آن را کند نمایید.
گزینههای درمانی برای OA میتواند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
استفاده از NSAID ها یا سایر داروهای ضد درد
فیزیوتراپی
استفاده از ارتزهای ارتوپدی مانند زانوبند، کفی و کفشهای طبی مناسب
تغییر رژیم غذایی
کاهش وزن اضافی
ترک سیگار
تزریق کورتیکواستروئید یا اوزون و کورتون نیز امکانی برای مدیریت درد زانو ناشی از آرتریت است. در برخی موارد، تعویض کامل زانو بهعنوان درمان قطعی OA تجویز میشود.
تشخیص علت زانو درد ناگهانی چگونه انجام میشود؟
اگر زانو درد ناگهانی شما ناشی از یک آسیب آنی مانند تصادف یا حرکتی نامناسب در ورزش باشد باید سریعاً به اورژانس مراجعه کنید تا اقدامات اولیه لازم صورت گرفته و بعد توسط یک متخصص ارتوپد معاینه شوید.
در شرایط دیگر میتوانید ابتدا از مراقبتهای خانگی مانند استراحت، استفاده از یخ، ارتفاع، کاهش فعالیت و … کمک بگیرید و بعد از چند روز در صورت ادامه یافتن درد زانو به پزشک مربوطه مراجعه نمایید.
تشخیص علت زانو درد ناگهانی در زنان و مردان نزد پزشک با گرفتن یک تاریخچه پزشکی کامل و یک نمای کلی از سطح فعالیت شما آغاز میشود. سپس پزشک پای شما را دستکاری میکند و درد، حساسیت و تورم را بررسی خواهد کرد. آنها همچنین دامنه حرکتی شما را ارزیابی میکنند.
برای تشخیص دقیق علت زانو درد ناگهانی ممکن است از تستهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا MRI نیز استفاده شود.
نکات مهم برای کاهش علائم درد ناگهانی زانو
بههرحال هر موقع که دچار زانودرد ناگهانی شوید ممکن است کمی طول بکشد تا به پزشک یا اورژانس دسترسی پیدا کنید. در این شرایط میتوانید کارهایی برای کاهش درد خود انجام دهید که به درد و آسیب زانو بستگی دارد. در اینجا چند کار را به شما معرفی میکنیم که میتوانید برای تسریع روند بهبودی انجام دهید:
به زانوی خود استراحت دهید و چند روز از فعالیتهای شدید دست بردارید.
برای کاهش تورم یا درد از بسته یخ استفاده کنید. (توجه داشته باشید که یخ را بهصورت مستقیم روی زانو نگذارید تا منجر به آسیب بافتهای پوستی نشود.)
زانوی خود را با یک باند کشی، تسمه یا ساق پا بپوشانید تا مفصل را بدون حرکت یا با حرکت کمتر نگه دارید. البته باید دقت داشته باشید که باند را بهقدری سفت نبندید که مانع از جریان خون در پا شود.
زمانی که نشستهاید یا دراز کشیدهاید، زانوی خود را با یک بالش زیر پاشنه بلند کنید.
داروهای ضدالتهابی مصرف کنید. این داروها میتوانند عوارض جانبی داشته باشند، بنابراین از مصرف طولانیمدت آنها خودداری کنید و تنها تحت نظر متخصص استفاده کنید.
تمرینات کششی و تقویتی توصیهشده توسط پزشک را انجام دهید.
در صورت صلاحدید متخصص فیزیوتراپی را شروع کنید.
اگر به مدت دو هفته درمانهای خانگی را امتحان کردهاید اما هنوز بهبودی حاصل نشده است، با پزشک خود تماس بگیرید. اگر همراه با درد زانوی خود علائمی مانند تب نیز داشتید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
چند نکته جهت داشتن زانوی سالم
کارهایی وجود دارند که میتوانید انجام دهید تا زانوهای خود را سالم نگه دارید. این کارها عبارتاند از:
محکم نگهداشتن زانوها در طول سال بخصوص در فصول سرد به شما کمک میکند تا از هر نوع دردی در رابطه با آسیبهای رایج زانو جلوگیری کنید.
ورزش منظم به تقویت پاها و زانوهای شما کمک میکند. قبل از ورزش حتماً بدن خود را گرم کنید، زیرا ورزش سرد خطر آسیب به زانو را افزایش میدهد. همچنین وقتی ورزش را تمام کردید، حرکات کششی استاتیک انجام دهید.
مطمئن شوید که کفشهایتان مناسب هستند و از وضعیت خوبی برخوردار میباشند.
سعی کنید با پیروی از یک سبک زندگی سالم، وزن خود را در حد متوسط نگه دارید. اضافهوزن یا چاقی فشار بیشتری بر زانوهای شما وارد میکند و این یک عامل خطر مهم در ایجاد آرتریت اولیه زانو است.
علت زانو درد ناگهانی در کودکان چیست؟
شایعترین علت زانو درد ناگهانی در کودکان استفاده بیشازحد از زانوها است. آناتومی مفصل زانوی کودک نسبت به مشکلات کوچک در تراز، تمرین و استفاده بیشازحد بسیار حساس است. فشار زیاد در کودکان ممکن است کاسه زانو را به یک طرف از شیار بیرون بکشد و باعث درد در اطراف کاسه زانو شود.
این شرایط اغلب بهعنوان درد قدامی زانو شناخته میشود. در نوجوانان، تعدادی از عوامل ممکن است دخیل باشند که عبارتاند از:
عدم تعادل عضلات ران که از مفصل زانو حمایت میکنند.
انعطافپذیری ضعیف
مشکلات در تراز
استفاده از تکنیکها یا تجهیزات ورزشی نامناسب
زیادهروی در فعالیتهای ورزشی
ضربه مستقیم همچنین میتواند علت زانو درد ناگهانی در کودکان باشد که به دلیل آسیب به رباطها و تاندونها ایجاد میشود، این موارد عبارتاند از:
آسیب رباط صلیبی قدامی
آسیب رباط صلیبی خلفی
آسیب رباط جانبی
آسیب رباط جانبی داخلی
دررفتگی کاسه زانو
شرایط دیگری نیز وجود دارد که از دلایل شایع زانو درد در کودکان است و شامل موارد زیر هستند:
بیماری ازگود-شلاتر
سندرم Sinding-Larsen Johansson
آرتریت نوجوانان
استئوکندریت دیسکانس
بنابراین در کل موارد زیادی وجود دارد که میتواند علت زانو درد ناگهانی در کودکان باشد؛ بنابراین مهم است که یک جلسه ارزیابی برای فرزندتان با یک فیزیوتراپیست اطفال ترتیب دهید تا آنها بتوانند علت دقیق را تشخیص دهند و مناسبترین درمان را شروع کنند.
علائم زانو درد در کودکان چه مواردی هستند؟
معمولاً درد در بخش جلویی زانو در کودکان به ارامی شروع میشود و با افزایش سطح فعالیت بدتر خواهد شد. زمانی که کودک شما فعالیتهایی را انجام میدهد که زانو را بهطور مکرر خم میکند (پریدن، دویدن و سایر تمرینات) ممکن است درد شعلهور شود.
بدون درمان، کودک شما همچنین ممکن است دچار ضعف عضله ران (چهار سر ران) شود. زانوهای کودک شما ممکن است به دلیل درد شروع به کمانش یا سست شدن کنند که در صورت عدم درمان بهموقع در بزرگسالی مشکلات شدیدی را ایجاد خواهند کرد.
اگر زانو درد ناشی از ضربه و یا وارد شدن آسیب باشد، ممکن است کودک شما هنگام بالا رفتن از پلهها، ایستادن یا راه رفتن صداهای ترکیدن در زانو را تجربه کند. این ممکن است منجر به تجربه زانوی ناپایدار در آنها شود که میتواند زانوی کودک را قفل کند یا دچار بیثباتی شود که این علائم معمولاً نتیجه آسیب رباط است.
اگر کودک شما زانو دردی دارد که فعالیتهای روزانه او را محدود میکند یا اگر آنها قادر به تحمل وزن روی پا نیستند و همچنین اگر زانو قرمز یا متورم است، باید به پزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است به عکسبرداری با اشعه ایکس یا ام آر آی نیاز باشد و درمان تخصصی باید انجام شود.
ویتامین برای زانو درد
یکی از نکات حائز اهمیت در تسریع بهبود درد زانو و تسکین زانو دردهای مزمن تقویت زانو و ماهیچههای اطراف ان است. احتمال ان وجود دارد که در صورت عدم جدی بودن علت درد زانو پزشک متخصص اقدام به تجویز مکملهای ویتامین برای زانو درد شما نماید که در این مقاله سعی شده به فهرستی از ویتامینهای مفید اشاره شده است.
سخن آخر
همانطورکه ملاحظه کردید موارد مختلفی میتواند علت زانو درد ناگهانی در بیماران مبتلا باشد. بسیاری از این دردها به دلیل استفاده بیشازحد یا انجام حرکات ناگهانی در ورزش رخ میدهد که با مراقبتهای حمایتی خانگی البته تحت نظر متخصص درمان میشوند؛ اما گاهی علت زانو درد ناگهانی یک مورد جدیتر است که نیاز به بررسیها و درمان تخصصیتر مانند جراحی دارد.
بسیار مهم است که برای تشخیص و درمان بهموقع علت زانو درد ناگهانی به یک متخصص ارتوپد خوب مانند متخصصین مجرب ما و یک مرکز تخصصی معتبر و مجهز مراجعه نمایید تا بهترین تشخیص و درمان انجام شود. جهت گرفتن نوبت مشاوره از پزشکان حاذق و باتجربه ما میتوانید از شماره تلفنهای موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.