درمان ارتروز زانو

راهکار های درمان آرتروز زانو بسیار متنوعند و از درمان های حمایتی مراقبتی یا درمان های خانگی آغاز می شوند و گاهی پزشک، مسکن های تخصصی تر برای شما تجویز می‌کند یا تزریق های داخل مفصلی انجام می دهد تا درد کاهش یابد و شما را از انجام جراحی زود هنگام بی نیاز کند. هرچند گاهی تنها راهکار درمان زانو درد جراحی است.

آرتروز چیست؟

همانطور که مستحضر هستید، زانو یکی از اصلی ترین عوامل حرکت در پا می باشد. مفصل زانو فشار زیادی را تحمل کرده و با گذشت زمان و افزایش سن دچار مشکلات فراوانی می شود. همچنین در افراد جوان نیز آسیب دیدگی های زیادی در زانو، مشاهده شده است. آرتروز یا ساییدگی مفصل زانو از جمله شایع ترین اختلالات این عضو می باشد.

در این مقاله قصد داریم راه های قطعی آرتروز زانو که مورد تایید پزشکان می باشد را مورد برسی قرار دهیم و شما را از انواع روش های درمان ارتروز زانو مطلع سازیم. در صورتی که شما نیز از این موضوع رنج می برید، همراه ما بمانید.

عامل زمینه ساز آرتروز زانو، تخریب و ساییدگی غضروف، موجود در میان مفصل، طی افزایش سن می باشد. وظیفه بافت لغزنده غضروف، تسهیل حرکت زانو است. در صورتی که از پیشرفت این اختلال پیشگیری نکرده و به درمان ارتروز زانو نپردازیم، تحلیل و تخریب غضروف، موجب برخورد استخوان دو طرف زانو و ایجاد درد می گردد.

همچنین ضمن درگیری استخوان و سایر بافت ها شاهد التهاب در مجاورت مفصل خواهیم بود. لازم به ذکر است که داخل غضروف مفصل زانو، هیچ گونه عصبی وجود نداشته و بدین ترتیب در صورت تخریب و صدمه، فرد دردی را احساس نمی نماید. همچنین به دلیل عدم عبور عروق خونی و اعصاب از این ناحیه، ترمیم غضروف امکان پذیر نمی باشد. 

درمان ارتروز زانو چگونه است؟

در بندهای فوق اشاره کردیم که اقدام به موقع جهت بهبود ارتروز زانو از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد. پزشک متخصص قبل از شروع فرآیند درمان ارتروز زانو، با استفاده از معاینه فیزیکی، عکس برداری با دستگاه رادیولوژی، اشعه ایکس و یا ام آر آی به تشخیص اختلال پرداخته و میزان آسیب دیدگی مفصل زانو را ارزیابی می کند.

هدف از درمان ارتروز، رفع التهاب و تورم، بهبود عملکرد و کاهش درد می باشد. به گونه ای که فرد بتواند تا حد امکان، به انجام اعمال روزمره خود بپردازد. در این روش از تزریق های داخل مفصل نیز برای قطعی درد آرتروز زانو استفاده می کنند. در ادامه با تعدادی از روش های درمان ارتروز زانو آشنا می شوید، هرکدام از این روش های درمانی زیر بنا به مصلحت بیمار، توسط پزشک مجرب انتخاب می گردند.

بخشی دیگر از درمان های کم تر تهاجمی که تخصصی هستند و توسط ارتوپد انجام می شوند و شما را از دردهای ناشی از آرتروز رها می کنند، تزریق های داخل مفصل می باشند. این تزریق ها شامل کورتیکواستروئیدها، هیالورونیک اسید، بی حس کننده های موضعی، بوتاکس و پی آر پی هستند.

کورتیکواستروئیدها:

از داروی کوتیکواستروئید برای کاهش درد و از بین رفتن التهاب استفاده می کنند. تزریق کورتیکواستروئید برای درمان عارضه های حاد مانند درمان ارتروز زانو، نقرس شدید و روماتیسم مفصلی انجام می شود.

لازم است که بدانید، تزریق طولانی مدت کورتیکواستروئید، به مضل صدمه وارد کرده و باعث می شود عارضه های موجود در مفصل، پیشرفت کنند.

هیالورونیک اسید:

هیالورونیک اسید ماده ای طبیعی برای درمان و روان سازی حرکت مفصل است. این مایع در آرتروز تحت تاثیر قرار گرفته و به سرعت از بین می رود و این امر موجب بدتر شدن شرایط می شود. تزریقات هیالورونیک به مفصل باعث می شود درد کاهش و دامنه حرکاتی فرد افزایش یابد.

بی حس کننده های موضعی:

تزریق این مواد اصولا بعد از جراحی آرتروسکوپی، جهت تسکین درد به داخل مفصل انجام می شود.

اما علم پزشکی بر این باور رسیده است که تزریق بی حس کننده موضعی، ممکن است کندروسیت های داخل مفصل را از بین ببرد یا به آن ها اسیب وارد کند. این کندروسیت ها تنها سلول های داخلی مفصل هستند.

بوتاکس:

با تزریق بوتاکس درد حاصل از آرتروز زانو، کاهش یافته و از پیشروی این عارضه جلوگیری می شود.

پی آر پی:

تزریق پلاسمای غنی از پلاکت نیز از جمله راه های جدید درمان آرترو زانو می باشد. در این روش از پلاکت خون خود بیمار استفاده می کنند. شایان ذکر است که پی آر پی در افراد مبتلا به کم خونی و اضافه وزن بایستی با احتیاط انجام شود.

هدف از این تزریق در بیماران دچار آرتروز، ترمیم کلاژن می باشد. این روش در بسیاری از افراد نتیجه مثبتی به همراه دارد و در بعضی دیگر فقط می تواند از پیشرفت آرتروز جلوگیری کند.

اوزون تراپی زانو:

اوزون تراپی یک راه نوین در درمان ارتروز زانو می باشد. در این روش از تزریق گاز اوزون استفاده می شود.

اوزون باعث از بین رفتن التهاب مفصل و افزایش گردش خون در بافت های آسیب دیده می شود. این روش در مقایسه با سایر راه های تهاجمی درمان ارتروزعوارض کمتری دارد. این روش در درمان درد سیاتیک، دیسک کمر و آرتروز زانو بسیار پراهمیت می باشد.

 آب درمانی:

شما می توانید به کمک یک مربی، جهت انجام تمرینات ورزشی در آب اقدام نمایید. آب گرم باعث آرامش عضلات و افزایش گردش خون در زانو می شود. همچنین ورزش درون آب باعث می شود که وزن و فشار از روی زانو برداشته شده و درد ناشی از آرتروز زانو تسکین یابد.

 استفاده از ابزار کمکی:

وسایلی مانند عصا، واکر، زانوبند یا کفی های طبی در درمان ارتروز زانو نقش مهمی را ایفا می کنند، چرا که در حذف فشار ایجاد شده به زانو تا حد زیادی موثر هستند. بدین ترتیب بیمار درد کمتری را تحمل می کند. ناگفته نماند که این ابزار بنا به تشخیص پزشک ارتوپد، تجویز می گردند. در غیر این صورت ممکن است برای شخص مفید واقع نشوند.

 

جراحی برای درمان ارتروز زانو

گاهی در موارد شدید انجام جراحی تنها راهکار درمانی ارتروز زانو خواهد بود. جراحی زانو به سه روش امکان پذیر می باشد. در روش اول پزشک معالج، مفصل زانو را با یک پروتز مصنوعی تعویض می کند. روش بعدی استئوتومی است که طی آن پزشک جراح به کترل آسیب و فشارهای وارد بر زانو می پردازد.

روش آخر نیز آرتروسکوپی می باشد که پزشک بایستی قطعات صدمه دیده را ترمیم و یا حذف نماید. انتخاب تکنیک جراحی باتوجه به شرایط بیمار و نظر پزشک تعیین می گردد.

قرص برای درمان ارتروز زانو

به طور معمول داروها برای تخفیف درد ناشی از آرتروز تجویز می گردند. همچنین مصرف دارو، جهت درمان ارتروز ناحیه زانو تاثیر به سزایی در کاهش التهاب دارد. نکته مهم در این رابطه، عدم استفاده خودسرانه و بدون تجویز پزشک می باشد. در این قسمت انواع قرص برای درمان ارتروز زانو را ذکر می نماییم.

مسکن

استامینوفن از جمله رایج ترین داروهایی است که در درمان ارتروز ناحیه زانو مورد استفاده قرار می گیرد، چرا که عوارض جانبی کمتری را ایجاد می نماید و تاثیر خوبی در کاهش درد ناشی از آرتروز می گذارد. میزان مصرف و مدت زمان استفاده از این دارو بایستی تحت نظر پزشک کنترل شود.

لازم به ذکر است که مسکن ها علاوه بر نوع خوراکی، به صورت موضعی و تزریقی نیز مورد مصرف قرار می گیرند که دارای اثرات فوری و البته کوتاه مدت هستند.

ضدالتهاب غیراستروئیدی

این دسته از داروها برای درمان ارتروز‌ ناحیه زانو، عملکردی مشابه سایر مسکن ها را دارند. مسکن ها درد را تا حد زیادی کاهش داده و از میزان التهاب می کاهند. انواع این قرص برای درمان ارتروز زانو بایستی با احتیاط مصرف گردد.

در صورت مشاهده علائمی مانند مشکلات گوارشی و زخم معده، مصرف قرص را متوقف کرده و پزشک خود را در جریان قرار دهید. از جمله این قرص ها می توان به ایبوبروفن اشاره نمود. دیکلوفناک نیز که در این دسته قرار می گیرد، به دو صورت موضعی و خوراکی قابل استفاده است.

ضدالتهاب استروئیدی

انواع این داروها نیز به عنوان بهترینقرص برای درمان آرتروز مورد استفاده قرار می گیرند و در کاهش علائم آرتروز از جمله درد و التهاب بسیار موثر واقع می گردند. ناپروکسن و آسپرین نمونه ای از داروها هستند. ویژگی این دارو نسبت به قرص های غیراستروئیدی، وجود عوارض کمتر می باشد.

قرص گیاهی

میکسودین به صورت قرص برای درمان ارتروز زانو استفاده می شود. ترکیبات این دارو شامل زنجبیل، زردچوبه و فلفل سیاه می باشد. این مواد باعث رفع التهاب و کاهش درد می شوند.

کورتیکواستروئیدها

کورتیکواستروئیدهایی مثل بتامتازون، کورتیزون، پردنیزون و تریامسینولون نمونه‌ای از قرص برای درمان آرتروز زانو هستند که در موارد شدید آرتروز مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها به علت عوارض خطرناکی که برای شخص ایجاد می کنند، به صورت طولانی مدت تجویز نمی شوند.

داروهای غضروف ساز

این گروه از داروها علائم آرتروز زانو را کاهش می دهند. همچنین از تخریب غضروف جلوگیری کرده و مانع پیشرفت بیماری می گردند. به بیان دیگر این داروها تولید غضروف را به مقدار زیادی در مفصل زانو تحریک می نمایند. گلوکزامین و تریپل فلکس نمونه ای از این غضروف سازها هستند.

درمان آرتروز زانو با ورزش

ورزش یک راه فوق العاده برای درمان و پیشگیری از انواع بیماری ها می باشد. از این رو به طور معمول توصیه می شود که از دوران کودکی، انجام فعالیت های ورزشی را در برنامه خود قرار دهید تا در ایام پیری از ابتلا به بیماری های مختلف در امان بمانید.

 دوچرخه سواری و شنا از جمله ورزش های هوازی هستند که به افزایش انعطاف پذیری و قدرت زانو کمک می کنند. درمان آرتروز زانو با ورزش از جمله اقداماتی است که به صورت عمده در فیزیوتراپی زانو مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین شما می توانید پس از مشورت با کارشناس فیزیوتراپیست به انجام حرکات مفید زیر بپردازید.

بالا بردن پا

این روش نمونه ای از حرکات، برای درمان آرتروز زانو با ورزش می باشد. دراز بکشید و پای راست خود را بالا بیاورید. 5 ثانیه در این وضعیت باقی بمانید و سپس پایتان را رها کنید. این حرکت را برای پای چپ نیز تکرار نمایید.

فشار دادن بالش

به پشت بخوابید. زانوهایتان را خم کرده و سپس بالش کوچکی را بین آن ها قرار دهید. سعی کنید با استفاده از زانوهایتان به بالش فشار وارد کنید.

ایستادن روی پنجه

بایستید و از یک تکیه گاه برای جلوگیری از زمین خوردن کمک بگیرید. سپس پاشنه پاهایتان را از زمین بلند کرده و روی پنجه ها بایستید. 5 ثانیه در این حالت بمانید و این حرکت را ده مرتبه تکرار کنید.

کشش همسترینگ

انجام حرکات کششی دامنه حرکت زانو را بهبود می بخشد. شما بعد از گرم کردن بدن و انجام 15 دقیقه پیاده روی می توانید با استفاده از یک پارچه به انجام این حرکات بپردازید. به این صورت که ابتدا روی یک سطح صاف دراز بکشید و سپس پارچه را دور کف پا راست خود قرار دهید.

 اکنون با کمک دستانتان، دو سمت پارچه را گرفته و پای خود را به سمت بالا بکشید. این حرکت را برای پای مقابل نیز تکرار نمایید.

پیاده روی

پیاده روی به عنوان یک روش عالی برای درمان آرتروز زانو با ورزش مورد توجه بسیاری از پزشکان قرار گرفته است. پیاده روی تاثیر زیادی در کاهش درد ناشی از آرتروز زانو می گذارد.

 برای شروع یک پیاده روی موثر می بایست کفش مناسب انتخاب کرده و حداقل 5000 قدم در روز حرکت نمایید. برای افزایش تاثیرگذاری می توانید از کمپرس سرد بعد از پیاده روی استفاده کنید.

درمان ارتروز زانو در طب اسلامی

در دین مبین اسلام راهنمایی های زیادی برای پیشگیری و درمان انواع بیماری ها وجود دارد. دستورات درمانی این طب، شامل موارد مادی و معنوی می شوند. روش های درمانی طب اسلامی از طریق علما و بزرگان دینی به بشر منتقل شده است و انسان ها می توانند با بهره گیری از این روش ها، به ارتقای سلامت روح و جسم خود بپردازند. در ذیل این قسمت به بیان انواع روش های درمان ارتروز زانو در طب اسلامی می پردازیم.

قرائت 1 تا 7 مرتبه سوره فتح، در حالی که دست بر روی محل درد قرار گرفته است، تاثیر زیادی در کاهش درد می گذارد.

حجامت ناحیه ساق پا می تواند، نقش مهمی در درمان ارتروز زانو ایفا نماید.

هر روز به صورت ناشتا، دو قاشق سویق سنجد میل نمایید.

رای درمان ارتروز زانو از باقالی اورگانیک در غذاهایتان استفاده کنید.

زنجبیل یک روش طبیعی و موثر در درمان ارتروز زانو در طب اسلامی است که به علت داشتن خواص ضدالتهابی، به کاهش درد و تورم کمک شایانی می نماید.

هر روز به مدت 15 دقیقه زانوی خود را با روغن سیاهدانه ماساژ دهید.

خوردن گوشت کبک، تاثیر بسیاری در درمان ارتروز زانو دارد.

مقداری زردچوبه را در شیر ولرم ریخته و با کمی عسل بنوشید. این معجون بی نظیر تاثیر بسیاری در کاهش التهاب و درمان ارتروز زانو دارد.

مقداری روغن کرچک را با سنای مکی و گل سرخ جوشانده و میل نمایید. این ترکیب جهت درمان ارتروز زانو در طب اسلامی موثر است.

نوشیدن روزانه یک استکان عرق کاسنی، در کاهش درد و التهاب زانو موثر است.

ماساژ دادن زانو با استفاده از لیمو باعث رفع التهاب ناشی از آرتروز زانو می گردد.

جوشانده انجیر سیاه با شیر بز یکی از راه های درمان ارتروز زانو در طب اسلامی می باشد. خوردن هر روز یک استکان از این نوشیدنی در کاهش علائم آرتروز مفید است.

خوردن دم کرده دارچین یک راه رایج در درمان ارتروز زانو می باشد. دارچین به علت داشتن خواص آنتی اکسیدانی، با تورم و درد زانو مبارزه می کند.

سرکه سیب، آب گرم و مقداری عسل را مخلوط کرده و قبل از غذا میل کنید.

غذاهای مفید برای درمان ارتروز زانو

در این بخش تلاش نمودیم تا به جمع آوری مجموعه از مواد غذایی مفید جهت درمان ارتروزبپردازیم. خوردن این مواد می تواند در بهبود روند درمان ارتروز زانو تاثیر زیادی داشته باشد. بنابراین سعی کند تا حد امکان موارد ذکر شده را در غذاهای خود بگنجانید تا مواد مغذی لازم برای بدن را دریافت نمایید.

سبزیجاتی مانند کرفس، شاهی، هویج، جعفری و کلم

غلاتی مثل گندم و جوی دوسر

محصولات تهیه شده از پروتئین سویا

ماهی آب های سرد از جمله شاه ماهی و ماهی آزاد

پرهیز از خوردن بیش از حد مهارکننده های جذب کلسیم مثل گوشت قرمز، لبنیات و نمک تصفیه شده

اجتناب از خوردن مواد دارای اگزالات مانند آلو، اسفناج، زغال اخته و ریواس

عدم استفاده از گیاهان خانواده تاج ریزی ها از جمله گوجه فرنگی، تنباکو، فلفل، سیب زمینی و بادمجان

پیشگیری از آرتروز زانو

عواملی وجود دارند که زمینه را برای ایجاد آرتروز زانو در سنین پایین فراهم می کند. رعایت نکات پیشگیرانه باعث می شود تا حتی در صورت ابتلا به این اختلال، پروسه درمان ارتروز زانو تسهیل گردد. در ادامه به شرح برخی راه های پیشگیری از آرتروز زانو پرداخته ایم.

کاهش وزن؛

از آن جایی که افزایش وزن با احتمال ابتلا به آرتروز زانو رابطه مستقیم دارد، کاهش وزن در پیشگیری و حتی درمان ارتروز زانو موثر است. فراموش نکنید که کم شدن وزن باعث حذف فشار قابل توجهی از روی زانو می شود.

داشتن رژیم غذایی مناسب؛

مواد غذای غنی از امگا3، کلسیم و ویتامین دی تاثیر بسیاری در جلوگیری از آرتروز زانو دارد.

اجتناب از کم تحرکی؛

کم تحرکی و عدم انجام فعالیت های ورزشی مناسب، یکی از دلایل اصلی بروز آرتروز زانو هستند. بی تحرکی با گذشت زمان باعث ضعیف و شکننده شدن غضروف و مفصل زانو می گردد. این امر موجب می شود تا غضروف با کوچک ترین ضربه تخریب شده و آتروز را به وجود آورد.  

اصلاح نحوه بلند کردن اجسام سنگین؛

همانطور که پیش از این اشاره شد، ساییدگی مفصل زانو با گذشت زمان امری طبیعی می باشد. حرکت های نادرست و وارد کردن فشار زیاد به ناحیه پا می تواند، روند تخریب مفصل زانو را تسریع نماید. بلند کردن اشتباه اجسام ثقیل، یکی از این حرکت ها می باشد.

در هنگام بلند کردن اجسام، بایستی دقت کنید که در صورت امکان از یک نفر کمک بخواهید، سعی کنید کمر خود را در طی بلند کردن اجسام کج نکنید، زانوهای خود را خم کرده و روی زمین قرار دهید.

خودداری از استعمال دخانیات؛

کشیدن سیگار احتمال ابتلا به آرتروز زانو را افزایش می دهد. حتی درمان ارتروز زانو در افراد سیگاری بسیار دشوار می باشد. لذا پزشکان به همه افراد توصیه می کنند که از مصرف سیگار اکیدا اجتناب نمایند.

پرهیز از پوشیدن کفش نامناسب؛

کفش نامناسب به ویژه کفش های دارای پاشنه های بلند در ایجاد آرتروز زانو تاثیر به سزایی دارند. بنابراین در صورتی که عادت به پوشیدن این گونه کفش ها دارید، توصیه می کنیم میزان استفاده از آن ها را کم کرده و به زمان ها و روزهای خاصی محدود نمایید.

اصلاح نحوه نشستن؛

یکی از عادات غلطی که در بین ایرانی ها رواج دارد، نشستن بر روی زانوها می باشد. در این شرایط به قسمت بالایی مفصل زانو فشار زیادی وارد می شود. همچنین نشستن طولانی مدت بر روی مبل یا صندلی برای زانو مضر می باشد. از این رو توصیه می شود، تحرک خود را بالا برده و از ایجاد فشار بر روی زانو جلوگیری نمایید.

سخن آخر

امروزه راه های بسیاری برای تسکین قطعی درد آرتروز وجود دارد که از جمله این موارد می توان به تزریقات تخصصی، توسط ارتوپد و متخصص در کلینیک های مجهز اشاره نمود. اوزون تراپی و پی ار پی نیز جزو این تزریقات می باشند و از نتایج بسیار خوبی برخوردار هستند.

در این مقاله به بیان انواع راه های درمان ارتروز زانو پرداختیم. امید است پس از مطالعه مطالب فوق، به پاسخ همه پرسش هایتان در باب درمان ارتروزرسیده باشید. توصیه می کنیم با مشورت پزشک متخصص، ورزش و استفاده از داروهای گیاهی را در کنار سایر برنامه های درمانی خود قرار دهید.