پاهای شما برای حرکت کردن، دور شدن از خطر به حواس خود اعتماد می کنند و اعصاب حرکتی کمک می گیرند. اما اگر احساس بی حسی در پایتان کنید، ممکن است فرایند های فوق دچار اختلال شود که می تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد.
بی حسی در پای شما ممکن است یک وضعیت موقتی باشد و یا ممکن است در نتیجه یک بیماری مزمن مانند دیابت رخ دهد. دیسک کمر و بی حسی پا نیز می توانند با هم همراه باشند. این علامت همچنین می تواند پیشرونده باشد و به مرور زمان شدت آن بیش تر شود. دیسک کمر و بی حسی پا یکی از شایع ترین دلایلی است که افراد به دلیل آن به پزشک مراجعه می کنند.
با توجه به اهمیت سلامت ستون فقرات و ساختارهای مرتبط با آن مانند اعصاب و عضلات و همچنین به دلیل ضرورت انکار ناپذیر عملکرد پاها، با مشاهده اولین علائم، حتما پزشک متخصص را در جریان بگذارید. حضور بی حسی ماندگار الزام قطعی مراجعه و درمان سریع است. ممکن است بی حسی های طولانی ماندگار شوند و نشانه ای از آسیب عصبی ماندگار باشد.
آسیب عصبی با علائم دیگری مانند ضعف و فلج نیز همراه است. هر گونه کوتاهی در مراجعه به پزشک در مراحل اولیه، می تواند منجر به مزمن شدن درد شود و روند درمان را پیچیده تر کند.
دیسک کمر می تواند منجر به بی حسی پا ها شود
دیسک های فتق شده بیشتر در قسمت کمر، جایی که فشار روی ستون فقرات بیشتر است دیده می شوند. دیسک فتق می تواند باعث کمر درد همراه با بی حسی یا گز گز یک یا هر دو پا شود. فشار بیش از حد به اعصاب می تواند منجر به بی حسی یا احساس سوزن سوزن شدن شود. علاوه بر دیسک کمر دلایل مختلف و متنوعی می تواند منجر به فشار بیش از حد بر اعصاب شود که از این جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عضلات کشیده یا منقبض
کفش نامناسب و خیلی تنگ
آسیب های وارده به پا
نشستن بیش از حد روی پای خود
علائم بی حسی در پاها چیست؟
اصلی ترین علامت بی حسی در پای شما کاهش یا عدم وجود حس در پاها است که این امر بر حس لامسه و تعادل شما تأثیر می گذارد زیرا شما نمی توانید موقعیت پای خود را نسبت به زمین تشخیص دهید. در حالی که کاهش حس، علامت اصلی بی حسی در پای شما است، شما ممکن است این حالت را با برخی احساسات اضافی و غیر طبیعی دیگر نیز تجربه کنید. این علائم عبارت اند از:
احساس سوزن و سوزن:
مور مور
احساس ضعف در پاها
از آنجایی که اعصاب زیادی از قسمت ستون فقرات به نواحی دیگر بدن توزیع می شوند، اختلال در دیسک های موجود در ستون فقرات می تواند اعصاب متعددی را تحت تاثیر قرار دهد و حس هایی مانند سوزن سوزن شدن و مور مور شدن را در نواحی دیگر مانند پا ایجاد کند. این علائم اضافی جز علائم تشخیصی هستند که می تواند به پزشک کمک کند تا علت بی حسی در پای شما را تشخیص دهد.
چه روش هایی برای تشخیص بی حسی در پاها وجود دارد؟
شدت علائم در تشخیص بی حسی پا موثر است. اگر علائم اولیه شما بستگی دارد. اگر علائمی مانند سکته مغزی دارید، ممکن است یک پزشک سی تی اسکن را تجویز کند. این آزمایش ها اجازه می دهد تا پزشک مغز شما را ببیند و انسداد یا خونریزی را که ممکن است باعث علائم شما شود شناسایی کند. پزشک همچنین شرح حال پزشکی را بررسی می کند و از شما علائم موجود را مورد بررسی قرار می دهد. سوالات مطرح شده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بی حسی چه مدت طول می کشد؟
همراه با بی حسی چه علائم دیگری را تجربه می کنید؟
بی حسی پاها چه زمانی تشخیص داده شد؟
چه زمانی بی حسی بدتر است؟
چه چیزی باعث بهبود بی حسی می شود؟
پزشک پس از گرفتن شرح حال از شما و بررسی سابقه پزشکی شما، معاینه بدنی را آغاز می کند. پزشک شما به احتمال زیاد پاهای شما را معاینه می کند و تشخیص می دهد که آیا کاهش احساس روی یک پا تأثیر می گذارد یا هر دو پا. برخی از آزمایش هایی که پزشک ممکن است تجویز کند شامل موارد زیر است:
الکترومیوگرافی که میزان پاسخ عضلات به تحریک الکتریکی را اندازه گیری می کند.
ام آر آی (MRI) برای مشاهده ناهنجاری در ستون فقرات، نخاع یا هر دو
آزمایشات دیگری نیز ممکن است تجویز شود که به تشخیص اولیه و شک پزشک به علت بی حسی پا بستگی دارد.
چه عوامل دیگری می تواند باعث بی حسی پاهای شما شود؟
بدن شما یک شبکه پیچیده از اعصاب است که از اعصاب حسی از نوک انگشتان به مغز می روند و اعصاب حرکتی از مغز به انگشتان بر می گردند. اگر اعصابی که به سمت پاها می رود به دلایل مختلف دچار آسیب، انسداد ، عفونت شوند و یا تحت فشار قرار گیرند، ممکن است بی حسی در پای خود داشته باشید. شرایط که می تواند باعث بی حسی در پای شما شود شامل موارد زیر است:
اعتیاد به الکل یا سو مصرف الکل: الکل می تواند برای بافت عصبی بسیار مضر و سمی باشد. افرادی که زیاد الکل می نوشند ممکن است در اندام خود احساس درد و سوزن سوزن شدن یا بی حسی کنند که به عنوان نوروپاتی الکلی شناخته می شود. در افراد به نوروپاتی الکلی مبتلا هستند، استفاده بیش از حد از الکل به اعصاب محیطی آسیب می رساند. افرادی که الکل زیاد می نوشند با آگاهی از عوارض جدی آن باید کاهش و ترک مصرف آن اقدام کنند.
بیماری CMT : بیماری Charcot-Marie-Tooth یا CMT یک مشکل عصبی ارثی است. این بیماری باعث ناهنجاری در اعصاب تأمین کننده پاها، دست ها و بازوها می شود که هم بر روی اعصاب حرکتی و هم اعصاب حسی این نواحی تأثیر می گذارد.
دیابت و نوروپاتی دیابتی: نوروپاتی دیابتی نوعی آسیب عصبی است که در صورت ابتلا به دیابت ایجاد می شود. اعصاب بدن در اثر قند خون بالا (گلوکز) آسیب می بینند. نوروپاتی دیابتی اغلب به اعصاب پاهای شما آسیب می رساند و می تواند باعث بی حسی در پاها شود. در صورت ابتلا به دیابت و بی حسی در پاها، حتما پزشک متخصص غدد را در جریان بگذارید.
سرمازدگی: با پیشرفت سرمازدگی، تمام لایه های پوست از جمله بافت هایی که در زیر قرار دارند تحت تأثیر می گیرند. در این حالت رنگ پوست شما سفید یا خاکستری مایل به آبی می شود همچنین ممکن است بی حس شوید و احساس سرما، درد یا ناراحتی در ناحیه آسیب دیده را از دست دهید و مفاصل یا عضلات دیگر کار نکنند.
سندرم گیلن باره: اختلالی نادر در سیستم ایمنی بدن است که در آن اعصاب شما مورد حمله قرار می گیرد. در این بیماری افراد از علائمی مانند ضعف و سوزن سوزن شدن اندام ها رنج می برند. این احساسات می توانند به سرعت گسترش یافته و منجر به بی حسی در پا ها شود.
فیبرومیالژیا: این بیماری نوعی اختلال است که می تواند باعث درد گسترده عضلانی، خستگی، مشکل خواب، مشکلات حافظه و مشکلات خلقی شود. در این بیماری مغز سیگنال ها را تقویت می کند.
علائم این بیماری معمولاً پس از حوادثی نظیر جراحی، ضربه بدنی، ضربه روانی یا استرس و عفونت رخ می دهد. فیبرومیالژیا در بین زنان بیشتر از مردان مشاهده می شود. برخی از افراد مبتلا به فیبرومیالژیا بی حسی و سوزن سوزن شدن در پاها را گزارش می کنند که بسیار آزار دهنده است.
اسکلروز چندگانه: مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) بیماری است که می تواند مغز و نخاع را تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم احتمالی از جمله مشکلات بینایی، اختلالات حرکتی در بازو یا پا ها، بی حسی پاها و همچنین اختلالات تعادل شود. این بیماری گاهی اوقات می تواند ناتوانی جدی ایجاد کند، اگرچه گاهی اوقات ممکن است خفیف باشد.
بیماری عروق محیطی: اختلال در خون رسانی به اندام های بدن مخصوصا اندام های حرکتی تحتانی می تواند بی حسی در پاها را به دنبال داشته باشد.
سیاتیک: سیاتیک به دردی گفته می شود که در امتداد مسیر عصب سیاتیک ساطع می شود و از پایین کمر از طریق باسن به هر پا منشعب می شود. به طور معمول، سیاتیک فقط یک طرف بدن شما را درگیر می کند که بی حسی و سوزن سوزن شدن پا ها یکی از علائم آن است.
آسیب نخاعی: هر گونه آسیب نخاعی ناشی از ضربه، تصادف یا علل دیگر می تواند باعث اختلال در عصب رسانی به اندام های حرکتی از جمله پا ها شود و عوارض دیگر از جمله بی حسی را به دنبال داشته باشد.
همچنین ممکن است پس از دوره های طولانی نشستن، بی حسی در پایتان احساس شود. این کاهش احساس – که معمولاً “خوابیدن” نامیده می شود – به این دلیل اتفاق می افتد که هنگام نشستن اعصاب منتهی به پا فشرده می شوند. وقتی می ایستید و جریان خون به حالت طبیعی برمی گردد، ممکن است پای شما احساس کند که بی حس شده است. احساس سوزن و سوزن معمولاً قبل از بازگشت گردش خون و احساس به پای شما ایجاد می شود.
بی حسی پا ها ممکن است خطرناک و نگران کننده باشد
اگر بی حسی در پای شما به طور ناگهانی و با علائم دیگری مانند مشکل تنفس رخ می دهد، می تواند باعث نگرانی شود. در صورت مشاهده علائم زیر و همچنین بی حسی در پا، بلافاصله مورد را با پزشک متخصص در میان بگذارید و به دنبال مراقبت های تخصصی پزشکی باشید:
گیجی و عدم تمرکز
مشکل در تکلم و صحبت کردن
سر گیجه
از دست دادن کنترل مثانه یا روده
بی حسی که به طور ناگهانی و در عرض چند دقیقه یا چند ساعت شروع می شود
بی حسی که چندین قسمت از بدن را درگیر می کند
بی حسی که پس از آسیب به سر رخ می دهد
سردرد شدید
بی حسی همراه با مشکل تنفسی
در موارد ذکر شده بی حسی پا ها خود می تواند نشانه ای از یک آسیب جدی تر باشد. باید توجه داشته باشید که این علائم بسیار هشدار دهنده و جدی هستند و توجه به آن ها ضروری است. در صورت مواجهه با هر یک از علائم فوق سریعا پزشک متخصص را در جریان بگذارید.
بی حسی در پای شما چگونه درمان می شود؟
درمان بی حسی در پای شما بسیار مهم است. کمبود احساس می تواند خطر زخم پا، عدم تعادل و زمین خوردن را افزایش دهد. اگر نمی توانید پا را به خوبی حس کنید ممکن است بدون اینکه متوجه شوید بریدگی یا آسیب دیدگی را تجربه کنید. کاهش گردش خون منجر به کاهش سرعت بهبود زخم می گردد. بدیهی است که نوع درمان به دلیل ایجاد کننده بی حسی بستگی دارد. در اغلب موارد درمان علت اصلی بی حسی در پا به از بین رفتن بی حسی کمک می کند.
در صورتی که بی حسی پاها ناشی از دیسک کمر باشد، یک فیزیوتراپیست می تواند در کاهش علامت بی حسی به شما کمک کند. حرکات و تمریناتی که به دیسک ها و اعصاب فشار وارد نمی کند و بی حسی پای شما را تحریک نمی کند، روش های عالی برای بهبود جریان خون در اعصاب آسیب دیده است. با پزشک و متخصص طب فیزیکی در مورد طراحی یک برنامه ورزشی مناسب برای شرایط شما صحبت کنید.
اگر بی حسی مزمن در پا دارید، در اینجا چند نکته وجود دارد که باید به خاطر بسپارید:
پاها را به طور مرتب از نظر بریدگی یا زخم بررسی کنید.
یک آینه روی زمین بگذارید تا بتوانید کف پاهای خود را بهتر ببینید.
کفش های مناسب و استاندارد بپوشید که از پا های شما محافظت کند تا خطر زخم پا را به حداقل برساند.
در نظر داشتن این اقدامات احتیاطی می تواند به حداقل رساندن سایر مشکلات احتمالی که می تواند در اثر بی حسی پا ایجاد شود، کمک کند.
سخن پایانی
با توجه به اهمیت انکار ناپذیر اندام های حرکتی از جمله پاها در فعالیت های گوناگون از جمله حفظ تعادل، ورزش و انجام فعالیت های روزمره، توجه به سلامت آن ها بسیار حائز اهمیت است. در بسیاری از موارد، آسیب عصبی دائمی نخواهد بود. در بسیاری از موارد، دلیل اصلی ایجاد فشار بر روی اعصاب با مراجعه به موقع به پزشک متخصص قابل درمان است.
اگر بی حسی طولانی و مزمن و پایدار شود، پیگیری درمان از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود. زیرا می تواند نشانه آسیب عصبی و ماندگار باشد. درنتیجه با مشاهده هر گونه علائم اولیه حتما پزشک متخصص را در جریان بگذارید تا درمان ساده تر و سریع تر صورت پذیرد.
برای اطمینان از تشخیص صحیح نیز میتوانید به کلینیک تخصصی ما مراجعه کرده و تحت نظر متخصصانی حاذق معاینه و درمان شوید. برای گرفتن نوبت از شماره تلفنهای موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.
شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.برای اطمینان از تشخیص صحیح نیز میتوانید به کلینیک تخصصی ما مراجعه کرده و تحت نظر متخصصانی حاذق معاینه و درمان شوید. برای گرفتن نوبت از شماره تلفنهای موجود در بخش تماس با مااستفاده کنید.