درمان زگیل روی ساق پا؛ جلوگیری از ایجاد عفونت در بیمار، عود مجدد بیماری و سرایت به فرد دیگر
زگیل‌های ساق که توسط ویروس (HPV) ایجاد می‌شوند، ناخوشایند، ناراحت کننده و مسری هستند. خوشبختانه، گزینه‌های درمانی مختلفی برای درمان این زوائد آزاردهنده وجود دارد.
جستجوی مناسب‌ترین درمان زگیل روی ساق پا توسط دکتر متخصص زگیل کف پا برای از بین بردن زگیل، کاهش علائم، جلوگیری از گسترش آنها و بازگرداندن اعتماد‌به‌نفس ضروری است. از سوی دیگر عدم درمان به موقع می‌تواند به عود مجدد بیماری، گسترش بیماری به سایر نواحی، احتمال سرایت به دیگری و ایجاد عفونت در بیمار منتهی شود.
آنچه در این مقاله می خوانید :
برای مشاوره رایگان آنلاین با متخصص در اینستاگرام با ما همراه باشید. 
تماس جهت مشاوره رايگان و اخذ نوبت تلفنی زگیل ساق پا
زگیل به معنای تکثیر خوش خیم بیش از حد سلول‌های اپیدرم با روند تدریجی است که در پی عفونت با یکی از انواع ویروس خانواده پاپیلوما بروز می‌کند. تظاهر بالینی زگیل‌ها بر اساس نوع ویروس پاپیلوما و محل عفونت متفاوت خواهد بود. زگیل‌ها بطور کلی، بدون علامت می‌باشند ولی گاهی ممکن است درد و حساسیت داشته باشند، بخصوص در انواعی که در کف پا ایجاد می‌شوند.
زگیل‌های غیر تناسلی در ۱۰% کودکان و جوانان ایجاد می‌شود که حداکثر شیوع آن در ۱۲ تا ۱۶ سالگی می‌باشد. زگیل‌های ناحیه تناسلی، در کودکان شیوعی ندارد و بیشتر در افراد بالغ و با شیوع ۱ تا ۱۰%، دیده می‌شود و تقریبا در تمام موارد از طریق تماس جنسی، منتقل می‌گردد.
انتقال ویروس از طریق تماس مستقیم و توسط تلقیح ویروس به داخل پوست از طریق آسیب‌های سطحی پوست ایجاد می‌گردد. در %۶۶ موارد زگیل‌ها، اغلب بطور خودبخودی و در طی ۲ سال بهبود می‌یابند، اما در بیماران دارای نقص ایمنی این حالت روی نمی‌دهد و اکثراً چنین افرادی به درمان مقاومند.
زگیل‌های معمولی به صورت برجستگی‌های کوچکی و به رنگ پوست دیده می‌شود و احتمالاً در عرض چند هفته یا چند ماه بزرگتر شوند. زگیل معمولی اکثراً بر روی پشت دست‌های یا روی ساق یا کف پای کودکان ایجاد می‌شوند، اما ممکن است در هر جایی از پوست و مخاط بزرگسالان نیز دیده شود.
زگیل روی ساق پا بصورت ضایعات شاخی، سفت یا برجسته هستند که برخلاف پینه، خطوط طبیعی پوست را قطع می‌کنند و در سطح آنها ممکن است نقاط قرمز یا تیره رنگ دیده شود. زگیل موزاییکی از به هم پیوستن چند ضایعه بزرگ و معمولا مسطح بوجود می‌آید. درمان این زگیل‌ها معمولاً مشکل است.
پیش از آنکه بخواهیم در درمان زگیل روی ساق پا و یا کف دست و پا به شما نکاتی ارائه نماییم یا برایتان انواع روش‌ها را بیان کنیم باید ابتدا برایتان انواع زگیل، علائم و علل بروز این بیماری را شرح دهیم.
علائم زگیل روی ساق پا
زگیل روی ساق پا که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود، می‌تواند با چندین علامت ظاهر شود. در ادامه به برخی از علائم و نشانه‌های رایج مرتبط با زگیل پا اشاره شده است:
- بافت برآمده و خشن: زگیل‌های ساق پا اغلب ظاهری برجسته و بافتی خشن و ناهموار دارند. این ویروس‌ها ممکن است گرد یا بیضی شکل باشند.
- زگیل‌های گوشتی یا خاکستری: زگیل‌های ساق پا معمولاً به صورت توده‌های کوچک، گوشتی یا خاکستری روی پوست ظاهر می‌شوند. اندازه این زگیل‌ها می‌تواند متفاوت باشد و از قطر چند میلی متر تا چند سانتی متر متغیر باشد.
- زوائد پوستی خوشهای یا مجزا: زگیل‌های پا ممکن است به صورت رشد تکی یا به صورت خوشهای ایجاد شوند و زگیل بزرگتری را تشکیل دهند. در برخی موارد، زگیل‌های کوچکتر ممکن است در اطراف زگیل مرکزی پخش شوند.
- درد یا ناراحتی: زگیل‌های ساق پا بسته به اندازه و محل آنها خصوصاً در صورت وارد آمدن فشار به آن می‌توانند باعث درد یا ناراحتی شوند.
- خارش یا سوزش: زگیل‌های روی پا ممکن است دچار خارش یا تحریک شوند که همین مسئله منجر به خاراندن یا مالش ناحیه آسیب‌دیده توسط بیمار می‌شود.
- نقاط سیاه: گاهی، زگیل‌های پا حاوی نقاط سیاه ریز هستند که معروف به “دانه زگیل” هستند و در واقع رگ‌های خونی کوچک لخته شده داخل زگیل می‌باشند.
توجه به این نکته مهم است که خود تشخیصی ممکن است همیشه دقیق نباشد. اگر مشکوک به زگیل ساق پا یا هر بیماری پوستی دیگری هستید، توصیه می‌شود برای تشخیص مناسب و درمان زگیل ساق پا با متخصص مشورت کنید.
علل ابتلا به زگیل ساق پا
ابتلا به زگیل معمولی از طریق تماس مستقیم با ویروس در افراد در معرض اتفاق می‌افتد. مشابه سایر بیماری‌های عفونی، این ویروس نیز قابلیت انتقال فرد به فرد دارند. از سویی دیگر ویروس ممکن است از طریق تماس مستقیم با حوله یا لوازم شخصی فردی که حامل ویروس است، به فردی دیگر منتقل شود.
واکنش سیستم دفاعی هر شخصی نسبت به این ویروس متفاوت است، این بدین معنا است که تمام افراد تماس یافته با این ویروس به بیماری مبتلا نمی‌گردد. در برخی اشخاص که سیستم ایمنی قوی دارند، فرد ممکن است ناقل بیماری باشد اما خود علائمی از بروز بیماری نشان ندهد. برخی از انواع زگیل (مانند زگیل تناسلی ساق پا) کاملاً مسری هستند، اما احتمال ابتلا به زگیل معمولی از طریق شخص دیگر بسیار پایین است.
در صورت ابتلای یک فرد به زگیل، او می‌تواند ویروس را به دیگر نواحی بدن خود انتشار دهد. اغلب، زگیل از طریق خراش‌هایی ایجاد شده روی پوست نظیر ریشه ناخن انتشار می‌یابد. به علاوه گرفتن ناخن‌ها می‌تواند منجر به ایجاد زگیل بر روی نوک انگشتان و اطراف ناخن دست و پا گردد. حتی خراش‌های پوستی در سایر نواحی بدن نیز می‌تواند منشاء انتشار ویروس به آن نواحی باشند.
بنابراین اگر بخواهیم مناسب‌ترین درمان زگیل روی ساق پا و سایر نواحی بدن را شرح دهیم ابتدا باید با علت انتشار این ویروس آشنا شویم. با شناسایی علل ابتدا می‌توانیم از نحوه درمان ویروس آشنا شده و سپس با اتخاذ بهترین درمان از انتشار بیشتر ویروس به سایر نواحی بدن جلوگیری کرده و در سریع‌ترین زمان ممکن با کمترین عارضه جانبی بیماری را درمان کنیم.
انواع درمان زگیل روی ساق پا
چندین گزینه درمانی برای زگیل روی ساق پا وجود دارد. انتخاب درمان به عواملی مانند نوع، اندازه، محل و تعداد زگیل‌ها و همچنین ترجیحات فردی بیمار بستگی دارد. در ادامه به چند مورد از رایج‌ترین درمان زگیل روی ساق پا اشاره شده است:
- داروهای بدون نسخه (OTC) : داروهای موضعی مختلف OTC حاوی اسید سالیسیلیک یا مواد دیگری هستند که به حل‌شدن تدریجی زگیل کمک می‌کنند. این محصولات به صورت مایع، ژل، پماد و یا پد چسب در دسترس عموم قراردارند. این داروها برای اثربخشی بیشتر معمولاً نیاز به مصرف منظم و مداوم دارند و ممکن است چندین هفته طول بکشد تا نتایج نشان داده شوند.
- کرایوتراپی یا سرمادرمانی: این روش شامل انجماد زگیل با استفاده از نیتروژن مایع است. عامل انجماد مستقیماً روی زگیل اعمال می‌شود و باعث مرگ بافت زگیل روی ساق می‌شود و در نهایت از بین می‌رود. کرایوتراپی احتمالاً به جلسات متعدد با فاصله چند هفته نیاز دارد.
- داروهای تجویزی: در برخی موارد، برای درمان زگیل روی ساق پا یک متخصص ممکن است داروهای موضعی قوی‌تری را که حاوی غلظت‌های بالاتر اسید سالیسیلیک یا سایر مواد هستند، تجویز کند. این داروها معمولاً قوی‌تر از گزینه‌های OTC هستند.
- کانتاریدین: این ماده از یک سوسک تاول نر گرفته شده و روی زگیل استفاده می‌شود. این ماده با ایجاد تاول در زیر زگیل، آن را از پوست جدا می‌کند. پس از چند روز، متخصص پوست یا هر پزشکی که به وی مراجعه کردید، بافت مرده زگیل را برمی‌دارد.
- جراحی الکتریکی و برداشت بافت: این روش شامل بی‌حس کردن ناحیه اطراف زگیل و استفاده از جریان الکتریکی برای سوزاندن یا از بین بردن زگیل است. سپس متخصص ممکن است از یک ابزار کوچک و تیز به نام کورت برای خراش دادن بافت زگیل استفاده کند تا بتواند بافت را کاملاً از سوی روی پوست پاکسازی نماید.
- لیزر درمانی: لیزر درمانی شامل هدف قرار دادن زگیل ایجاد شده روی ساق با پرتوهای لیزر، برای از بین بردن بافت زگیل است. این روش درمان زگیل روی ساق پا، معمولاً برای زگیل‌های بزرگتر یا مقاوم به درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ایمونوتراپی: برای زگیل‌های مقاوم، ایمونوتراپی احتمالاً توصیه شود. این روش شامل تزریق یا استفاده از موادی است که سیستم ایمنی را برای شناسایی و حمله به زگیل تحریک می‌کند. به عنوان مثال می‌توان برای این نوع درمان به تزریق آنتی ژن کاندیدا به زگیل یا استفاده از اسید اسکوریک دی بوتیلستر یا دیفنسیپرون روی پوست اشاره کرد.
فواید درمان زگیل روی ساق پا
درمان زگیل روی ساق پا می‌تواند فواید متعددی، هم به لحاظ جسمی و هم روانی داشته باشد. در ادامه به برخی از مزایای درمان اشاره خواهیم کرد:
- از بین بردن زگیل: مزیت اصلی درمان زگیل، حذف و از بین بردن خود زگیل می‌باشد. با انجام درمان، می‌توانید از شر وجود زائدات ناخوشایند ایجاد شده روی ساق پاهای خود خلاص شوید و ظاهر و بافت پوست خود را بهبود بخشید.
- تسکین علائم: وجود زگیل روی ساق پا به ویژه زمانی که ضایعات تحت فشار بوده یا در حین فعالیت‌هایی مانند راه رفتن یا دویدن می‌تواند عامل ناراحتی، درد، خارش یا سوزش در پای بیمار شود. درمان زگیل روی ساق پا می‌تواند این علائم را کاهش داده و این امکان را برای شما فراهم می‌کند که بدون ناراحتی حرکت کنید و در فعالیت‌های روزانه مشارکت داشته باشید.
- پیشگیری از انتشار ویروس به سایر نواحی: زگیل‌ها به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می‌شوند و می‌توانند مسری باشند. درمان زگیل می‌تواند به جلوگیری از گسترش آن به سایر نواحی بدن یا افراد دیگر کمک شایانی نماید. با از بین بردن زگیل، خطر انتقال عفونت به دیگران را کاهش می‌دهید و از احتمال ایجاد زگیل‌های جدید در سایر نواحی بدن خود جلوگیری می‌کنید.
- افزایش اعتماد به نفس: زگیل‌های ایجاد شده روی ساق پا می‌توانند از نظر زیبایی ناخوشایند باشند و بر عزت نفس و زیبایی ظاهری بدن فرد تأثیر بگذارند. با درمان و از بین بردن زگیل، افراد اغلب اعتماد به نفس خود را بهبود می‌بخشند و در پوست خود احساس راحتی بیشتری می‌کنند.
- کاهش خطر عوارض: زگیل‌ها اگرچه نادر هستند، با این حال عدم درمان آنها می‌توانند منجر به عوارضی مانند عفونت شوند، به خصوص اگر بریده، خراشیده یا زخمی شوند. درمان زگیل روی ساق پا می‌تواند خطر چنین عوارضی را به حداقل برساند و سلامت کلی پوست را ارتقا دهد.
توجه به این نکته ضروری است که مزایای درمان زگیل بسته به فرد و شرایط خاص آنها می‌تواند متفاوت باشد.
عوارض عدم درمان زگیل ساق پا
عدم درمان به موقع زگیل ساق پا می‌تواند خطرات بالقوه و عوارض متعددی داشته باشد که در ادامه به آنها متداول‌ترین آنها اشاره خواهیم کرد:
- گسترش به نواحی دیگر: از آنجایی که زگیل‌ها در اثر عفونت ویروسی ایجاد می‌شوند، در صورت عدم درمان می‌توانند به سایر نواحی بدن سرایت کنند و سایر نواحی را نیز درگیر نمایند. این مسئله شامل انتشار زگیل به پوست اطراف پا و همچنین سایر قسمت‌های بدن از طریق تماس مستقیم یا تلقیح خواهد بود. بی‌توجهی به درمان زگیل روی ساق پا ، خطر ایجاد زگیل‌های متعدد را در نواحی مختلف افزایش می‌دهد.
- مسری بودن: زگیل‌ها می‌توانند مسری باشند و با درمان نکردن آنها، احتمال انتقال عفونت به دیگران افزایش می‌یابد. این امر به ویژه در صورتی صادق است که با دیگران، مانند اعضای خانواده، دوستان، یا هم تیمی‌ها در فعالیت های ورزشی در تماس نزدیک باشید. به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی نیز از دیگر عوامل گسترش زگیل خواهد بود.
- تداوم و عود مجدد بیماری: زگیل‌های ایجاد شده روی ساق پا اگر به درستی درمان نشوند می‌توانند نسبت به درمان مقاوم بوده و به شکل طولانی مدت در فرد باقی بمانند. چنین زگیل‌هایی احتمالاً برای مدت طولانی یا حتی سالها در بدن بیمار وجود داشته و منجر به ناامیدی و نارضایتی شوند. علاوه بر این، عدم درمان زگیل روی ساق پا، احتمال عود یا ایجاد زگیل‌های جدید در همان ناحیه یا سایر نواحی ساق را در پی دارد.
- ناراحتی و درد: زگیل ساق پا در شرایطی که تحت فشار قرار گیرد، عامل ایجاد ناراحتی، درد یا سوزش خواهد بود. نادیده گرفتن درمان به معنای اجبار به تحمل این علائم است که می‌تواند روی کیفیت زندگی و فعالیت‌های روزانه شما تأثیر بگذارد.
- عوارض: اگر چه این مسئله بسیار نادر است، با این حال عدم درمان زگیل گاهی می‌تواند منجر به بروز عوارض شود. زگیل‌ها در صورت برداشتن، خراشیدگی یا آسیب می‌توانند در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، دچار عفونت شوند یا باعث ایجاد زخم‌هایی شوند که بهبود پیدا نمی‌کنند. عفونت‌ها می‌توانند باعث درد، التهاب و بر جای ماندن اسکار ناشی از زخم شوند.
- تأثیر روانی: وجود زگیل در نواحی که قابل مشاهده هستند مانند پاها می‌تواند بر عزت نفس، زیبایی ظاهری بدن و خودباوری فرد تأثیر منفی بگذارد. عدم درمان زگیل ساق پااحتمالاً باعث تداوم احساس ناراحتی اجتماعی یا خجالت در شخص مبتلا شود.
با در نظر گرفتن این معایب اجتناب ناپذیر، به طور کلی توصیه می‌شود که فرد با بروز نخستین علائم و مشاهده اولین موارد مشکوک به دنبال درمان زگیل ساق پا مناسب خود باشد تا خطرات آن به حداقل برسد و بهبودی کلی در سلامت فرد حاصل شود.
مراقبت‌های درمانی زگیل تناسلی ساق پا یا زگیل‌های عادی
حین درمان زگیل‌های مسطح که اساساً هیچ خطری برای فرد ندارند و فقط از نظر زیبایی مشکل ساز هستند، باید مراقب عارضه‌های به جا مانده از انواع درمان زگیل روی ساق پا از جمله لک شدن پوست به دنبال فریز کردن، سوزاندن یا لیزر درمانی بود و از تمام تلاش خود را کرد تا از بروز آنها پیشگیری کرد. منطقی‌تر آن است که ابتدا چند ضایعه بیمار به طور آزمایشی تحت درمان قرار گیرند و در صورت دیده‌نشدن عوارض ناشی از درمان، در جلسه‌های بعدی تمام ضایعات تحت درمان قرار گیرند.
استفاده از کرم‌های لایه‌بردار ملایم از جمله اسیدهای ضعیف استخراج شده از میوه‌ها و استفاده مرتب و مداوم از ضدآفتاب‌ها به این بیماران توصیه می‌شود.
استفاده از مکمل‌های غذایی از جمله روی یا سلنیوم نیز احتمالاً تا حدودی قادر به جبران نقص ایمنی بیمار برای مقابله با تکثیر ویروس زگیل باشد. تا به این لحظه هیچ درمان قطعی برای خلاص شدن از شر زگیل‌ها وجود ندارد. در حال حاضر تنها واکسن ضدزگیل موجود در بازار، برای درمان زگیل‌های تناسلی است.
تزریق این واکسن‌ها به دختران جوان، می‌تواند تا حد زیادی از ابتلای آنها به زگیل‌های تناسلی خطرناک و به دنبال آن بروز سرطان دهانه رحم در آینده پیشگیری کند.
پیامدهای عدم مراجعه به متخصص برای درمان زگیل روی ساق پا
عدم مراجعه به متخصص برای درمان زگیل روی ساق پا می‌تواند با پیامدهای ذیل همره باشد:
- درمان به تاخیر‌افتاده یا بی‌اثر: متخصصان پوست تخصص و تجربه لازم برای تشخیص و درمان دقیق زگیل را دارند. با مشورت نکردن با متخصص، ممکن است اتخاذ درمان مناسب به تعویق بیفتد یا فرد با توسل به درمان‌های خانگی بی اثر یا داروهای بدون نسخه قادر نباشد به طور موثر زگیل‌ها را از بین ببرد.
- افزایش ناراحتی و درد: همانگونه که در بخش‌های پیشین اشاره کردیم زگیل ایجاد روی ساق پا می‌تواند عامل ناراحتی، درد، خارش یا سوزش در فرد مبتلا شود. بدون اتخاذ درمان تخصصی برای این مورد، این علائم ممکن است ادامه یابند یا بدتر شوند و بر فعالیت‌های روزانه و کیفیت زندگی بیمار تأثیر منفی بگذارند.
- خطر تشخیص اشتباه: زگیل‌ها گاهی می‌توانند با سایر بیماری‌های پوستی از جمله تگ‌های پوستی یا سرطان‌های پوست اشتباه گرفته شوند. متخصص می‌تواند به طور دقیق بین انواع مختلف ضایعات پوستی تمایز قائل شود و درمان مناسب را ارائه دهد. بدون تخصص پزشک باتجربه، خطر تشخیص اشتباه وجود دارد.
سخن پایانی
درمان زگیل روی ساق پا به چند دلیل بسیار مهم ضروری است چرا که نه تنها ضایعات ناخوشایند را از بین می‌برد و ناراحتی را کاهش می‌دهد، بلکه از گسترش زگیل به سایر نقاط بدن یا سرایت آن به افراد دیگر نیز جلوگیری می‌کند. درمان همچنین می‌تواند به کاهش خطر عوارض و کاهش احتمال عود کمک کند. با راهنمایی یک متخصص، افراد می‌توانند به راحتی این معضل را درمان کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
