درمان سنتی درد لگن

درمان سنتی درد لگن؛ ریشه یابی علت و درمان تکمیلی دردهای لگن

یکی از درد‌هایی که احتمالا خیلی از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند، درد ناحیه لگن می‌باشد. بسیاری از این افراد خصوصا بانوان به دنبال روش‌های درمان سنتی درد لگن برای تسکین می‌باشند.

در بیشتر موارد تکیه بر درمان درد لگن در زنان با طب سنتی کافی نبوده و ریشه اصلی ایجاد کننده درد از بین نمی‌رود. توجه داشته باشید که بدون نظر متخصص و تشخیص دقیق عارضه اصلی، استفاده از این درمان توسط افراد غیرمتخصص می‌توانند عوارض جدی و ناگواری همچون معلولیت‌های دائمی ایجاد کنند.

ریشه درد‌های لگنی و درمان سنتی درد لگن

عوامل متعددی هستند که می‌توانند موجب بروز درد در لگن شوند، بسیاری از این دردها مستقیما در خود لگن شکل می‌گیرند و بسیاری دیگر نیز درد ثانویه برگرفته از سایر نقاط بدن می‌باشند. پیش از بحث پیرامون درمان درد لگن با طب سنتی و اینکه برای درد لگن به چه دکتری مراجعه کنیم، چند مورد از مهم‌ترین عواملی را که می‌توانند این دردها را باعث شوند معرفی می‌کنیم:

• بروز آسیب‌های فیزیکی در خود مفصل لگن
• آسیب دیدگی اعصاب و عضلات ناحیه لگن
• تاندونیت (التهاب) تاندون‌های متصل به لگن
• شکل گیری التهاب در مفاصل لگن
• شکل گیری التهاب در ستون فقرات
• شکستگی یا موبرداشتن استخوان‌های خود لگن
• التهاب یا عفونت در تخمدان خانم‌ها
• دردهای لگن می‌تواند عوارض جانبی برخی از سرطان‌های زنانه باشد
• بروز التهاب یا عفونت در انتهای روده بزگ یا در مقعد
• بروز التهاب یا عفونت در رحم بانوان
• عفونت‌های واژینال در بانوان
• آرتروز مفصل لگن و ران
• استئو آرتریت مفصل لگن و ران
• آسیب دیدن غضروف لابروم لگن
• در رفتگی استخوان لگن از مفصل
• سرطان پروستات
• التهاب، فتق یا پارگی دیسک‌های ستون فقرات کمر
• تنگی کانال نخاعی و مشکل درد سیاتیک
• بیماری یا اختلال انحراف درون رانی (که طی آن در اثر چرخش یا انحراف مفصل لگن، عضلات متصل به لگن دچار کشیدی یا جابجایی شده و در لگن احساس درد ایجاد می‌کنند)
• بیماری استئونکروز در مفصل ران
• بیماری‌های ادراری (عفونت‌های ادراری، التهاب مثانه، سنگ‌های ادراری)

آگاه بودن از ریشه ایجاد کننده دردهای لگن در درمان آن بسیار مهم است، به عنوان مثال رویکرد درمان سنتی درد لگن ناشی از آسیب‌های ساختاری نظیر شکستگی، در رفتگی و غیره با درمان درد‌های ناشی از عفونت و غیره به هیچ عنوان یکی نمی‌باشد.

بنابراین نه فقط در طب نوین بلکه در درمان‌های سنتی دردهای لگن در طب سنتی هم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌باست ابتدا ریشه درد توسط پزشک شناسایی شده و سپس رویکرد درمانی مناسب در دستور کار قرار بگیرد.

انواع رویکردهای درمان سنتی درد لگن

* درمان سنتی درد لگن با کمک کمپرس‌های گرم و سرد

در مواردی که دردهای لگن ناشی از تورم موضعی باشد همچون آسیب‌های مفصلی و استخوانی (شکستگی، مو برداشتن و در رفتگی)، کمپرس‌های سرد می‌توانند در کاهش تورم و درد ناشی از آن بسیار موثر باشند.

• کاهش تورم با کیسه یخ (تعدادی یخ را داخل کیسه فریزر انداخته و در آن را گره بزنید، کمپرس حاضر را به مدت چند دقیقه با فواصل کوتاه بر روی موضع متورم شده قرار دهید تا درد تسکین یافته و تورم کاهش پیدا کند)
• کاهش تورم با حوزچه‌های آب سرد (یکی از راه‌های مهار تورم و تسکین درد ناشی از آن استفاده از آب سرد می‌باشد. عضو آسیب دیده را برای مدتی بسیار کوتاه درون حوضچه، استخر و حتی وان آب سرد قرار می‌دهید و سپس به آرامی از آب خارج شده و تا گرم نشدن بدن هیچ ورزش یا فعالیت بدنی سنگینی انجام ندهید.

نکته بسیار مهم در این روش آن است که به هیچ عنوان نباید زیاده روی کرده و به مدت طولانی در مجاورت آب سرد قرار بگیرید چراکه بافت نرم همچون عظلات، تاندون‌ها و رباط‌های متصل به عضو را آسیب پذیر می‌کند)

و در مواردی هم که درد ناشی از التهاب باشد همچون عفونت یا آرتریت (عفونت‌های واژینال، گوارشی، اختلالات سیستم ایمنی و …) کمپرس‌های گرم (کیسه آب جوش، هوله داغ شده با اتو یا بخاری) هستند که می‌توانند با بهبود گردش خون به بدن در مقابله با التهابات کمک کرده و درد ناشی از آن را تا حد موثری کاهش دهند.

* درمان سنتی درد لگن با ماساژ

در گذشته که درمان‌های نوین تا این اندازه پیشرفت نکرده بودند، ماساژ درمانی یکی از معدود درمان‌های مورد استفاده برای تسکین درد‌های مفصلی و عضلانی همچون درد لگن بوده است. ماساژ عضو باعث می‌شود جریان خون در آن عضو افزایش پیدا کند:

• در اثر افزایش گردش خون، اکسیژن بیشتری هم به بافت‌های موجود در عضو می‌رسد
• انجام ماساژ و همچنین افزایش گردش خون هردو ترشح اندورفین را افزایش می‌دهند (اندورفین نوعی هورمون است که بر روی گیرنده‌های درد تاثیر می‌گذارد)

با افزایش ترشح اندورفین درد عضو تسکین پیدا کرده و همچنین با بهبود گردش خون و افزایش سطح اکسیژن، فرآیند‌های بازسازی و بهبود نیز در آن عضو با سرعت بیشتری انجام می‌شوند.

از طرف دیگر در مواردی که دردهای لگن ناشی از گرفتگی‌های عضلانی یا اسپاسم‌های بافت نرم لگن است، انجام ماساژ موجب آزاد سازی عضلات و اعصاب گیر افتاده در بین بافت نرم عضو شده و درد لگن را کاهش می‌دهد.

می‌توان برای انجام ماساژ از روغن‌هایی نظیر روغن بادام، روغن زیتون، روغن کرچک، روغن سیاه دانه و روغن آووکادو نیز کمک گرفت (این روغن‌ها خود دارای خواص درمانی بسیاری هستند که به کاهش درد نیز کمک می‌کنند)

نکته بسیار مهم: انجام ماساژ درمانی حتما باید توسط یک فرد با تجربه و متبحر انجام شود زیرا ممکن است درد شما ناشی از آسیب‌های عضلانی یا ساختاری در بافت نرم مفصل لگن بوده باشد، در این صورت انجام ماساژ ممکن است آسیب‌های موجود را شدید‌تر کند. (مگر آنکه بدانید ریشه درد چیزی غیر از آسیب‌های بافت نرم می‌باشد)

* درمان سنتی درد لگن با کمک تمرینات توان بخشی (همان فیزیوتراپی امروزی)

امروزه شایع‌ترین علت دردهای لگن در بین بیماران، دردی است که ریشه در مشکلات ستون فقراتی دارد، همانطور که می‌دانیم درد لگن ناشی از ستون فقرات از تحت فشار قرار گرفتن عصب‌ها به وسیله اعضا و جوارح ستون فقرات‌ به وجود می‌آیند، لذا علاوه بر درمان مشکلات ستون فقرات با کمک به برداشته شدن این فشار از روی اعصاب نیز می‌توان درد مذکور را تسکین داد.

در گذشته توان بخشی (یا همان فیزیوتراپی امروزی) یکی از راه‌های برداشتن این فشار از روی اعصاب مذکور بوده است.

در بیمارانی که دچار اختلالات یا آسیب‌های ستون فقراتی (نظیر فتق دیسک، گیر افتادگی سیاتیک، تنگی کانال، سر خوردگی مهره و غیره) هستند، درمانگر با دستان خود به بیمار کمک می‌کند تا با انجام حرکت‌های اصلاحی و توان بخشی دامنه حرکتی مفصل لگن خود را افزایش داده و اعصاب گیر افتاده در کانال نخاعی را آزادسازی و درنهایت درد موجود را تسکین یا کاهش دهد.

* درمان سنتی درد لگن با کمک آب درمانی

یکی دیگر از راه‌کار‌های برداشتن فشار از اعصاب درگیر که دردهای لگن را تولید می‌کنند و هم چنین کمک به بهبودی عضلات و بافت نرم آسیب دیده مفصل لگن، آب درمانی است.

ورزش یا پیاده روی کردن در داخل آب عضلات پا، لگن و کمر را تحت فشار قرار داده وآن‌ها را ورزیده‌تر می‌کند،  بدون آنکه در اثر باری خارجی کشیده یا فشرده شوند.

• در آب درمانی وزن بدن بیمار از روی ستون فقرات و عضلات متصل به آن برداشته شده و توسط آب تحمل می‌شود لذا تورم احتمالی نیز تا حدودی کاهش پیدا می‌کند.
• وقتی بیمار در مجاورت آب قرار می‌گیرد درد‌هایی که ریشه روانی دارند (نظیر درد‌های ناشی از استرس و اضطراب) نیز کاهش پیدا می‌کنند.

* درمان سنتی درد لگن با کمک ورزش‌های بدنسازی و آمادگی جسمانی

می‌دانیم که عضلات بدن وظیفه حمایت از ساختمان اسکلتی بدن و همچنین حفظ ثبات و پایداری دینامیکی بدن را بر عهده دارند، بنابراین بدیحی است که هرچه این عضلات ورزیده‌تر باشند آسیب‌های احتمالی وارد بر اعضا و جوارح بدن نیز کمتر شده و بافت نرم و سخت ساختمان بدن نیز هردو بیشتر مورد حمایت قرار می‌گیرند.

ورزش‌های بدنسازی و آمادگی جسمانی کمک می‌کنند که فشار وارد بر بدن (چه فشار ناشی از وزن خود بدن و چه فشار‌های خارجی) کاهش یافته و لذا دردها لگنی که ریشه ساختاری دارند نیز کاهش پیدا کنند.

* درمان سنتی درد لگن با طب سوزنی

برای تسکین دردهای لگن می‌توان از طب سوزنی هم کمک گرفت، طب سوزنی در تسکین درد بیماران مبتلا به آرتروز لگن بسیار موثر است.

* درمان سنتی درد لگن با کاهش وزن و اصلاح تغذیه

همانطور که تقویت عضلات بدن باعث برداشته شدن فشار از ساختمان اسکلتی و بافت نرم بدن می‌شود، اضافه وزن نیز فشار وارد برا جوارح داخلی بدن را افزایش می‌دهد. با اصلاح تغذیه و از بین بردن اضافه وزن می‌توان فشار مذکور را برطرف کرد.

از طرفی خود اضافه وزن پیامد‌های جانبی اثر گذاری را به دنبال دارد که می‌توانند بستر مناسب برای شکل گیری درد لگن را فراهم گنند. به عنوان مثال اضافه وزن ریسک ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای همچون دیابت را افزایش می‌دهد.

* درمان سنتی درد لگن با دارو‌های گیاهی و اصلاح رژیم غذایی

در طب سنتی گیاهان دارویی متنوعی هستند که می‌توانند در تسکین درد و همچنین رفع التهاب یا عفونت موثر باشند. برخی از این گیاهان را می‌توان هم به صورت دمنوش و هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی استفاده کرد. چند مورد از مهم‌ترین دارو‌های گیاهی مناسب برای کمک به درمان سنتی درد لگن عبارتند از:

• زردچوبه (از گیاه زردچوبه می‌توان برای کمک به درمان آتریت و کاهش التهاب و در‌های مفصلی استفاده کرد چراکه این گیاه دارای یک آنتی اکسیدان به نام کورکومین است که خاصیت ضد دردی و ضد التهابی دارد)
• زنجبیل (پزشکان طب سنتی معتقد هستند که زنجبیل از برخی از ضد درد‌های غیر استروئیدی در تسکین درد و التهاب موثرتر است)
• فلفل قرمز (فلفل قرمز دارای ماده‌ای به نام کپسایسین است که خاصیت ضد دردی موضعی داشته و می‌تواند برای کاهش درد‌های عصبی و مفصلی مورد استفاده قرار بگیرد، خوردن فلفل قرمز نیز تا حدودی در کاهش التهابات موثر می‌باشد)
• رزماری (رزماری یک مسکن مناسب برای درد‌های مفصلی است که می‌توان از روغن آن به صورت موضعی نیز برای تسکین درد استفاده کرد)
• بابونه گاوی (بابونه گاوی یک مسکن بسیار قدیمی بوده که دارای خواص ضد دردی، ضد التهابی، آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی می‌باشد. از این گیاه می‌توان برای درمان رماتیسم‌های مفصلی یا همان آرتریت روماتوئید نیز کمک گرفت)
• و …

البته لازم به ذکر است که این گیاهان دارویی یک درمان کمکی بوده و بدن را در بهبودی یاری می‌کنند اما درمان قطعی به حساب نمی‌آیند.

به طور کلی در درمان سنتی درد لگن برای غلبه بر دردهایی که ناشی از التهاب و عفونت و موارد اینچنینی می‌باشند، پزشکان اصلاح رژیم غذایی و مصرف بیشتر غذاهای حاوی آنتی اکسیدان‌ها و مواد مغذی، مصرف سبزیجات، مصرف ماهی، آجیل، میوه تازه، مواد سرشار از ویتامین دی را توصیه می‌کنند.

* درمان سنتی درد لگن با کمک حرکات ورزشی ساده و کششی

در مواردی که علت درد لگن ریشه در مشکلات و بیماری‌های فقراتی یا اسکلتی داشته باشد، انجام ورزش‌های کششی می‌تواند به افزایش دامنه حرکات مفاصل کمک کرده و با بهبود عملکرد موافصل و آزادسازی عضله‌های لگن و ران پا، درد آن را نیز کاهش دهد. در ادامه بیشتر پیرامون حرکات ورزشی ساده و کششی بحث خواهیم کرد.

نکته بسیار مهم: لازم به ذکر است که این درمان‌ها در حقیقت راه‌هایی برای کمک به درمان ریشه اصلی بیماری هستند و استفاده از آن‌ها بدون نظر پزشک متخصص و بدون تشخیص دقیق ریشه اصلی بیماری،  بخصوص اگر توسط افراد غیر متخصص و غیر پزشک انجام شوند می‌تواند باعث عوارض خطرناکی همچون معلولیت‌های دائمی شود.

ورزش مناسب برای درد لگن

همانطور که تا اکنون متوجه شده‌اید عوامل متعددی هستند که می‌توانند باعث ایجاد درد در لگن شوند. این عوامل هم می‌توانند ریشه در مشکلات و بیماری‌های خود لگن داشته باشند و هم عوارض جانبی مشکلات و بیماری‌های دیگر نقاط بدن باشند.

مواردی همچون آسیب‌‌های عضلانی، آسیب‌های اسکلتی یا استخوانی، آسیب‌های مفصلی یا غضروفی، عفونت‌ها، بیماری‌های زمینه‌ای، تنش‌ها و اختلالات عصبی و غیره از جمله این عوامل هستند لذا با توجه به گستردگی دامنه این عوامل و بیماری‌های موثر بر درد لگن، برای اتخاذ مناسب‌ترین روش درمان سنتی درد لگن می‌بایست به ریشه و علت شکل گیری این دردها توجه ویژه داشت.

در گذشته انجام حرکات ورزشی خصوصا حرکات کششی یک درمان سنتی درد لگن به حساب می‌آمدند، که نتنها برای درمان بلکه برای پیشگیری از درد‌های لگنی نیز موثر و مفید واقع می‌شدند. امروزه نیز می‌توان از این حرکات ورزشی بهره گرفت، اما این نکته را حتما باید مد نظر داشته باشیم که این تمرین‌های ورزشی برای همه درد‌های لگنی موثر و مناسب نمی‌باشند و حتی در مواردی ممکن است درد و علائم شما را نیز تشدید کنند.

چند مورد از ورزش‌هایی که در درمان سنتی درد لگن مورد استفاده قرار می‌گیرند را در ادامه معرفی کرده‌ایم:

تمرینات کششی:

یکی از ساده‌ترین رویکرد‌های درمان سنتی درد لگن به کمک ورزش، انجام تمرینات کششی است. تمرینات کششی با افزایش آمادگی بافت نرم (تاندون‌ها، عضلات) مفاصل بدن و همچنین افزایش دامنه حرکتی آن‌ها، به حفظ بیشتر سلامت مفاصل کمک می‌کنند.

* شنا کردن:

شنا اصلی‌ترین ورزش برای درمان سنتی درد لگن ناشی از آسیب‌ها و ضعف‌های عضلانی یا فقراتی است، زیرا ورزش شنا بهترین تمرین برای تقویت عضلات بدن و همچنین تمرین دادن تاند‌ون‌ها با کمترین فشار ممکن می‌باشد. همانطور که پیشتر گفتیم:

• با تقویت عضلات متصل به لگن فشار از مفصل لگن برداشته می‌شود.
• با تقویت و تمرین تاندون‌های متصل به مفصل لگن، دامنه حرکتی آن افزایش پیدا می‌کند.
• عضلات شکم و کمر تقویت شده و فشار دیسک‌های آسیب دیده از اعصاب اطراف برداشته می‌شود.
• از طرف دیگر انجام شنا هم به کاهش وزن کمک کرده و هم اعصاب آسیب دیده بدن را آرام می‌کند.

* پیاده روی یا دویدن:

یکی دیگر از راه‌های تقویت عضلات، تاندون‌ها و کمک به مفاصل ران، انجام پیاده روی می‌باشد. البته در برخی بیماران پیاده روی می‌تواند باعث افزایش درد شود (این پزشک است که مشخص می‌کند پیاده روی برای درد لگن شما موثر است یا خیر)

* یوگا و پیلاتس از ورزش‌هایی هستند که می‌توانند تا حدودی در تسکین درد‌های بدنی موثر باشند.

توصیه می‌کنیم برای کاهش درد لگن خود پیش از انجام هرگونه ورزش ابتدا به پزشک مراجعه کرده تا ضمن ریشه‌یابی علت درد لگن شما، مناسب‌ترین نوع درمان و حرکات ورزشی را به شما معرفی کند، تا زمانی که علت درد را ریشه یابی نکرده‌اید به هیچ عنوان خودسرانه اقدام به انجام دادن هیچمدام از ورزش‌های مذکور نکنید.

همچنین لازم به ذکر است که در مواردی که علت درد لگن بیماری‌های زمینه‌ای همچون سرطان‌ها، اختلالات خود ایمنی و یا موارد مشابه باشند، انجام حرکات ورزشی بدون درمان ریشه اصلی درد فایده چندانی نخواهد داشت. (البته می‌دانیم که انجام ورزش می‌تواند به کاهش تنش‌ها و فشار‌های عصبی و همچنین به بهبود عملکرد سیستم گردش خون و سیستم ایمنی بدن کمک کند، اما در موارد مذکور یک روش درمانی به حساب نمی‌آید)

درمان درد استخوان لگن در طب سنتی شامل چه روش‌هایی است؟

اگر بخواهیم مختصر و مفید بگوییم درمان درد لگن با طب سنتی زمانی امکان پذیر است که عامل درد مشکلی ساده می‌باشد به گونه‌ای که خود بدن قادر به کنترل یا رفع آن باشد، در این حالت تدابیر طب سنتی به بدن کمک می‌کنند که سریعتر و بهتر خود را بازیابی و درمان کند. در مواردی که ریشه درد عواملی پیچیده‌تر همچون سرطان‌ می‌باشند، درمان درد لگن در طب سنتی تنها جنبه تسکینی داشته و بیمار به روش‌های نوین و داروهای شیمیایی نیاز دارد.

سخن پایانی

باتوجه به گستردگی عوامل ایجاد کننده درد لگن، درمان سنتی درد لگن به کمک روش‌های طب سنتی دارای محدودیت‌های فراوانی می‌باشد، همه این دردها را نمی‌توانیم با روش‌های ساده‌ای که نام بردیم درمان کنیم.

از طرفی تکیه بر روش‌های درمان سنتی درد لگن بدون مراجعه به پزشک می‌تواند پیامد‌های جدی‌تری را به دنبال داشته باشد چرا که همانطور که دیدیم برخی از این دردها ریشه در بیماری‌های جدی و خطرناکی همچون سرطان دارند.

بنابراین توصیه می‌کنیم به نزد پزشک متخصص مراجعه کرده و تحت نظارت وی ابتدا علت درد را یافته و سپش بهترین روش‌های درمانی مناسب خودتان را از او جویا شوید تا از عوارض جدی و خطرناک خود درمانی با درمان‌های سنتی مصون بمانید.